Tin tổng hợp tuần (25/10/2025)

Tin khác về Việt Nam

Thương hiệu Việt

Trong những tuần gần đây, thông tin từ thị trường đã cho thấy các hoạt động đáng chú ý của nhiều doanh nghiệp Việt Nam trên cả thị trường quốc tế và nội địa.

Về hoạt động trên thị trường quốc tế, Tập đoàn Hòa Phát đã tham dự triển lãm Intermodal Europe 2025 tại Tây Ban Nha để giới thiệu sản phẩm container “Made in Vietnam”. Tại sự kiện, công ty đã ký kết được hợp đồng với một số đối tác đến từ Mỹ và châu Âu. Song song với câu chuyện vươn ra toàn cầu của một “ông lớn” ngành thép, là hành trình “khởi nghiệp lần hai” đầy liều lĩnh nhưng truyền cảm hứng của “vua nhựa” Trần Duy Hy với Duytan Recycling. Ở tuổi gần 60, ông đã dấn thân vào lĩnh vực tái chế nhựa đầy thách thức, đầu tư hàng ngàn tỷ đồng cho một nhà máy với công nghệ hiện đại bậc nhất khu vực. Dù đối mặt với vô vàn khó khăn, từ việc xin chứng nhận quốc tế khắt khe của FDA và EFSA đến rào cản về giá và chính sách tại thị trường nội địa, Duytan Recycling đã thành công xuất khẩu hơn 60% sản lượng. Duytan Recycling cũng là một ví dụ về việc hướng ra xuất khẩu, dù gặp khó khăn về giá bán tại thị trường trong nước, đã thành công xuất khẩu hơn 60% sản lượng sau khi đạt các chứng nhận quốc tế như FDA và EFSA.

Trong lĩnh vực công nghệ tài chính, MoMo đã chia sẻ về quá trình phát triển mô hình Chấm điểm tín dụng bằng Trí tuệ nhân tạo (AI Credit Scoring). Công nghệ này được xây dựng nhằm giúp những người dùng chưa có lịch sử tín dụng tại Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia (CIC) có thể tiếp cận các sản phẩm tài chính. Theo đại diện công ty, dự án đã vượt qua những khó khăn trong giai đoạn nghiên cứu ban đầu để có thể triển khai thành công.

Tại thị trường nội địa, phân khúc ô tô SUV đô thị cho thấy mức độ cạnh tranh cao với sự gia nhập của mẫu xe mới Suzuki Fronx. Mẫu xe này phải đối mặt với thách thức từ các đối thủ đã có vị thế trên thị trường như Kia Sonet, Toyota Raize và VinFast VF 5. Các bài phân tích chỉ ra rằng mức giá bán là một trong những rào cản chính của Fronx, phản ánh sự nhạy cảm về giá của người tiêu dùng trong phân khúc này.

Vietnam’s Innovation

Hà Nội: Đổi mới tư duy phát triển ngành bán dẫn – VnEconomy Hà Nội đang được định vị là địa phương tiên phong của cả nước trong việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, với nhiều lợi thế và quyết tâm chính trị rõ ràng. Khu công nghệ cao Hòa Lạc được định hướng trở thành “Thung lũng Silicon của Việt Nam”, tập trung vào các lĩnh vực then chốt như đóng gói, lắp ráp, kiểm thử (APT), nghiên cứu và phát triển (R&D) AI, và thiết kế chip. Hòa Lạc đặt mục tiêu thu hút 10 tỷ USD vốn đầu tư vào năm 2030, trong đó khoảng 30% là từ các doanh nghiệp FDI trong ngành bán dẫn. Theo GS.TSKH Nông Đức Kế, phát triển ngành bán dẫn là nỗ lực vượt quá khả năng của một địa phương, đòi hỏi một chiến lược quốc gia đồng bộ với tinh thần “chịu chơi, chịu chi và chịu chia” (dám tham gia, dám đầu tư lớn và cởi mở hợp tác). TS. Ngô Đắc Thuần cho rằng Hà Nội không nên chỉ tập trung đào tạo kỹ sư thiết kế chip mà cần phân bổ nguồn nhân lực một cách cân đối: 30% cho thiết kế, 40% cho quy trình sản xuất, và 30% cho khâu đóng gói, kiểm thử.

Vĩ mô

Trong những tuần qua, một số thông tin kinh tế vĩ mô đáng chú ý đã phác họa nên bức tranh đa chiều về nền kinh tế Việt Nam, bao trùm từ hiệu suất tăng trưởng ở các địa phương, các dòng vốn chủ chốt cho đến những cải cách về chính sách thuế.

Tăng trưởng kinh tế địa phương ghi nhận những điểm sáng

Theo số liệu thống kê 9 tháng đầu năm 2025, một số địa phương đã đạt được tốc độ tăng trưởng GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn) ở mức cao. Dẫn đầu là Quảng Ninh với mức tăng trưởng ước đạt 11,66%, được thúc đẩy bởi ngành chế biến, chế tạo và dịch vụ. Theo sau là Hải Phòng với mức tăng 11,59%, ghi nhận kết quả tích cực ở các chỉ số về thu ngân sách, đầu tư và xuất khẩu. Ninh Bình đứng ở vị trí thứ ba với mức tăng 10,45%, trong đó ngành công nghiệp và du lịch là những động lực chính.

Dòng vốn FDI và kiều hối là động lực cho thị trường bất động sản

Thị trường bất động sản Việt Nam đang nhận được sự hỗ trợ từ hai dòng vốn quan trọng. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực này trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 5,1 tỷ USD, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Song song đó, nguồn kiều hối cũng đóng vai trò ngày càng lớn, với ước tính khoảng 25% tổng kiều hối được đầu tư vào bất động sản. Các chuyên gia nhận định, sự ổn định về kinh tế – chính trị cùng với hành lang pháp lý ngày càng cởi mở cho người Việt Nam ở nước ngoài là những yếu tố chính thúc đẩy xu hướng này.

Cải cách chính sách thuế hướng đến minh bạch hóa

Về chính sách tài khóa, một thay đổi quan trọng đã được công bố: từ ngày 01/01/2026, phương thức thu thuế khoán đối với hộ và cá nhân kinh doanh sẽ được bãi bỏ. Thay vào đó, các đối tượng này sẽ chuyển sang cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế. Mục tiêu của chính sách là nhằm tăng cường tính minh bạch, chống thất thu ngân sách và thúc đẩy các hộ kinh doanh hoạt động chuyên nghiệp hơn. Dù được kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích lâu dài, sự thay đổi này cũng đặt ra thách thức về năng lực kế toán và tuân thủ cho các hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Cơ quan thuế đang xây dựng các giải pháp công nghệ để hỗ trợ người nộp thuế trong giai đoạn chuyển đổi.

Tài chính

Thị trường Chứng khoán: Biến động mạnh và áp lực từ dòng vốn ngoại

Thị trường chứng khoán trong tuần ghi nhận những phiên rung lắc mạnh sau giai đoạn tăng điểm ấn tượng trước đó. VN-Index có xu hướng điều chỉnh sau khi tiệm cận mốc 1.800 điểm, chủ yếu do áp lực chốt lời từ nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn (”trụ”) như VIC, VHM, vốn là động lực chính của đà tăng. Theo giới chuyên gia, thị trường đã xác lập đỉnh ngắn hạn và vùng hỗ trợ quan trọng cần theo dõi là 1650-1700 điểm.

Điểm nhấn đáng chú ý nhất là động thái bán ròng quyết liệt của khối ngoại. Trong phiên cuối tuần (24/10), nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng gần 2.000 tỷ đồng, đánh dấu phiên thứ ba liên tiếp rút vốn mạnh. Mã cổ phiếu chứng khoán SSI chịu áp lực bán lớn nhất với giá trị gần 800 tỷ đồng. Tính chung từ đầu tháng 10, khối ngoại đã bán ròng tổng cộng gần 21.000 tỷ đồng. Diễn biến này hoàn toàn trái ngược với khối tự doanh của các công ty chứng khoán, vốn có xu hướng mua ròng.

Sự phân hóa của thị trường cũng ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất của các quỹ đầu tư. Thống kê trong tháng 9 cho thấy 63 trên 73 quỹ cổ phiếu có hiệu suất âm, phần lớn do nắm giữ các mã vốn hóa lớn nhưng hiệu suất kém hơn thị trường chung như FPT, MWG.

Các chỉ số tích cực và kế hoạch trung hạn của kinh tế vĩ mô và tài chính công

Về phía chính phủ, các báo cáo về ngân sách nhà nước cho thấy những kết quả tích cực. Bội chi ngân sách nhà nước năm 2025 được ước tính khoảng 3,6% GDP, thấp hơn mức dự toán (3,8%), trong khi tổng thu ngân sách dự kiến vượt 21,5% so với kế hoạch.

Chính phủ cũng đã trình Quốc hội dự kiến kế hoạch tài chính và đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030. Theo đó, tổng thu ngân sách nhà nước dự kiến đạt 16,1 triệu tỷ đồng và tổng chi là 20,9 triệu tỷ đồng, với bội chi được kiểm soát ở mức khoảng 5% GDP. Kế hoạch vay của Chính phủ cho năm 2026 dự kiến là 969.796 tỷ đồng để đáp ứng các nhu cầu chi tiêu và đầu tư. Cùng với đó, lộ trình chuyển đổi số toàn diện ngành tài chính đến năm 2030 cũng được vạch ra với mục tiêu vận hành như một hệ sinh thái số thông minh.

Tăng cường giám sát và quản lý rủi ro đối với lĩnh vực ngân hàng, trái phiếu, và bất động sản rủi ro

Lĩnh vực ngân hàng và thị trường vốn nhận được sự quan tâm đặc biệt từ các cơ quan quản lý. Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 đã ra chỉ thị yêu cầu các ngân hàng thương mại tạm ngừng cho vay với mục đích đặt cọc bất động sản. Quyết định này được đưa ra nhằm kiểm soát các rủi ro về pháp lý, tín dụng và uy tín sau khi ghi nhận nhiều tranh chấp và khiếu nại từ người dân liên quan đến các hợp đồng đặt cọc.

Sau kết luận của Thanh tra Chính phủ về việc một số ngân hàng (ACB, OCB, VIB) sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu không đúng mục đích, các ngân hàng liên quan đã có phản hồi chính thức. Họ cho biết đã tiếp thu, giải trình, và thực hiện các biện pháp khắc phục theo yêu cầu, đồng thời cam kết rà soát lại quy trình nội bộ để đảm bảo tuân thủ trong tương lai.

Theo thống kê, thị trường trái phiếu doanh nghiệp từ đầu năm đã phát hành 452.443 tỷ đồng. Áp lực đáo hạn từ nay đến cuối năm tập trung chủ yếu ở nhóm bất động sản và ngân hàng, đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ về dòng tiền và khả năng thanh toán của doanh nghiệp.

Đối thoại Chính sách: Doanh nghiệp kiến nghị về Thuế Thu nhập cá nhân

Tuần qua cũng ghi nhận tiếng nói từ cộng đồng doanh nghiệp lớn. Vingroup, Masan, Techcombank cùng nhiều hiệp hội đã kiến nghị Bộ Tài chính giữ nguyên quy định hiện hành về việc tính thuế thu nhập cá nhân đối với cổ tức, thưởng bằng cổ phiếu (tức chỉ thu thuế khi nhà đầu tư bán cổ phiếu). Lý do chính là việc thu thuế ngay tại thời điểm chia cổ tức sẽ tạo gánh nặng tài chính cho cả cổ đông (chưa nhận được tiền mặt) và doanh nghiệp (phải ứng tiền nộp thay). Ghi nhận các ý kiến này, cơ quan soạn thảo đã quyết định trước mắt chưa sửa đổi quy định.

Nhìn chung, tuần qua là một giai đoạn mà thị trường tự điều chỉnh sau đà tăng nóng, trong khi các cơ quan quản lý nhà nước tích cực công bố các kế hoạch kinh tế trung hạn và tăng cường các biện pháp giám sát để đảm bảo sự ổn định, minh bạch cho thị trường tài chính.

Khác

Điểm sáng thu hút đầu tư quốc tế và năng lượng tương lai

Tuần qua ghi nhận những bước tiến quan trọng trong việc thu hút đầu tư nước ngoài và định hình tương lai năng lượng bền vững. Sự kiện khánh thành Trung tâm Hydrogen xanh Việt Nam với sự hỗ trợ từ Đức là một cột mốc, không chỉ thúc đẩy nền kinh tế hydrogen mà còn khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc chuyển dịch năng lượng.

Song song đó, các doanh nghiệp năng lượng Anh đã tăng cường hợp tác trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi, tái khẳng định vai trò đối tác chiến lược của Vương quốc Anh trong hành trình hướng tới năng lượng sạch của Việt Nam.

Trong lĩnh vực công nghiệp nặng, thông tin “gã khổng lồ” đóng tàu của Samsung dự kiến đóng đơn hàng 3 tàu chở dầu trị giá 237 triệu USD tại một nhà máy ở Việt Nam đã cho thấy năng lực và vị thế ngày càng tăng của ngành đóng tàu Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Những sự kiện này vẽ nên một viễn cảnh lạc quan về một Việt Nam đang trở thành trung tâm sản xuất và năng lượng xanh của khu vực.

Thị trường lao động

Sự phát triển của các “công xưởng công nghiệp” kéo theo nhu cầu lao động khổng lồ. Dịp cuối năm, riêng khu vực TP. Hồ Chí Minh và các vùng lân cận cần tới hàng vạn lao động để đáp ứng các đơn hàng sản xuất, đặc biệt trong các ngành dệt may, da giày, điện tử.

Tuy nhiên, một nghiên cứu đáng chú ý từ World Bank lại cho thấy nghịch lý thú vị: robot đang giúp tạo thêm việc làm và tăng lương cho người lao động tại Việt Nam. Cụ thể, việc tự động hóa giúp tăng năng suất, giảm giá thành, thúc đẩy xuất khẩu và từ đó mở rộng quy mô sản xuất, tuyển thêm lao động có kỹ năng. Điều này đặt ra một thách thức lớn: thị trường lao động dù “khát” nhân lực nhưng đòi hỏi ngày càng cao về chất lượng và kỹ năng để thích ứng với công nghệ mới.

Thủ tục, Nhà ở và gánh nặng người dân

Đằng sau những con số tăng trưởng ấn tượng là những nỗi lo hiện hữu của doanh nghiệp và người dân. Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (Huba) đã lên tiếng phàn nàn về tình trạng các thủ tục hành chính, đặc biệt là liên quan đến giấy phép, đang diễn ra rất chậm. Tình trạng này gây ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh, cho thấy bộ máy công quyền vẫn còn những điểm nghẽn cần khơi thông.

Nhưng có lẽ, gánh nặng lớn nhất đối với người dân đô thị hiện nay là vấn đề nhà ở. Các bài báo tuần qua đã khắc họa thực tế: thu nhập 50 triệu/tháng vẫn rất khó để mua nhà ở thành phố. Khoảng cách giữa tốc độ tăng thu nhập và “đà tăng phi mã của giá nhà” ngày càng bị nới rộng. Phân tích sâu hơn cho thấy nguyên nhân đến từ sự mất cân đối cung – cầu nghiêm trọng, chi phí đầu vào quá cao, và cả hoạt động đầu cơ, đã đẩy giá nhà lên một mặt bằng “bất thường mới”, biến giấc mơ an cư thành điều xa xỉ với đa số người trẻ.

Góc nhìn chính sách: Thận trọng với lĩnh vực nhạy cảm

Bên cạnh các vấn đề kinh tế thuần túy, câu chuyện về số phận “long đong” của ngành kinh doanh casino tại Việt Nam sau hơn ba thập kỷ cũng cho thấy góc nhìn quản lý thận trọng của nhà nước. Dù có tiềm năng thu về nguồn lợi lớn, casino vẫn là lĩnh vực nhạy cảm, được kiểm soát chặt chẽ và mới chỉ dừng ở mức “thí điểm” cho người Việt tại một địa điểm duy nhất. Điều này phản ánh sự cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích kinh tế và các rủi ro, hệ lụy xã hội.

Tin khác về Đông Nam Á

Indonesia dưới thời Tổng thống Prabowo

Tâm điểm của sự chú ý đang đổ dồn về Indonesia với những chính sách mạnh mẽ của tân Tổng thống Prabowo Subianto. Ở trong nước, ông đang thúc đẩy một tầm nhìn kinh tế đầy tham vọng mang tên “Indonesia Incorporated”. Đây là mô hình quản lý quốc gia như một tập đoàn, kêu gọi sự đoàn kết giữa chính phủ, doanh nghiệp và xã hội để cùng đạt mục tiêu chung. Tuy nhiên, tầm nhìn lấy nhà nước làm trung tâm này cũng gây ra lo ngại rằng nó có thể kìm hãm động lực thị trường nếu không đi kèm với các cải cách thực chất để giảm chi phí kinh doanh và tăng cường pháp quyền.

Không chỉ tập trung vào đối nội, chính sách đối ngoại của ông Prabowo cũng cho thấy sự năng động vượt bậc. Chỉ trong năm đầu tiên, ông đã thực hiện 35 chuyến công du tới 24 quốc gia, một tần suất cao chưa từng thấy, giúp nâng cao đáng kể vị thế của Indonesia trên trường quốc tế. Dù vậy, các nhà phân tích cảnh báo rằng chiến dịch ngoại giao con thoi này dường như đang thiếu một chiến lược đồng bộ và rõ ràng, có nguy cơ làm giảm hiệu quả và thậm chí phản tác dụng về lâu dài.

Bức tranh kinh tế khu vực: Tăng trưởng không đồng đều

Bên cạnh những chuyển động chính trị tại Indonesia, kinh tế khu vực cũng cho thấy nhiều mảng màu đối lập. Báo cáo về thị trường xe hạng nhẹ ASEAN là một ví dụ điển hình. Trong khi tổng thể thị trường chỉ tăng trưởng nhẹ, sự phân hóa lại rất rõ rệt. Hai thị trường lớn là Indonesia và Philippines đang chứng kiến doanh số sụt giảm do các vấn đề như thắt chặt tín dụng, kinh tế suy yếu và thay đổi chính sách thuế.

Ngược lại, Việt Nam nổi lên như một điểm sáng rực rỡ với doanh số xe tăng trưởng gần 34% trong 8 tháng đầu năm và được dự báo sẽ đạt mức kỷ lục cả năm. Thái Lan cũng ghi nhận tín hiệu tích cực nhờ sự cạnh tranh về giá của các hãng xe Trung Quốc.

Sức khỏe tài chính Campuchia: Nợ công trong tầm kiểm soát

Một báo cáo khác lại tập trung vào sức khỏe tài chính của Campuchia. Theo dự báo, tỷ lệ nợ công trên GDP của Campuchia sẽ đạt mức cao nhất trong 5 năm là 27.3% trong năm nay. Mặc dù con số này có xu hướng gia tăng, các chuyên gia nhận định rằng nợ công của quốc gia này vẫn ở mức bền vững và có rủi ro vỡ nợ thấp. Lý do quan trọng là gần như toàn bộ các khoản nợ đều là nợ nước ngoài ưu đãi, với các điều khoản vay có lợi, giúp giảm bớt áp lực trả nợ và phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội.

Tin khác về thế giới

Trung Quốc

Định hướng Kinh tế Vĩ mô và Chính sách Nhà nước

Trọng tâm của tuần là việc Trung Quốc vạch ra định hướng cho Kế hoạch 5 năm lần thứ 15 (2026-2030). Một sự thay đổi đáng chú ý là việc ưu tiên hàng đầu được chuyển sang “xây dựng hệ thống công nghiệp hiện đại”, song song với mục tiêu tiếp tục củng cố “tự chủ về công nghệ” và mở rộng nhu cầu nội địa. Dù không có mục tiêu GDP cụ thể, kế hoạch ngầm định tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 4,7%/năm để đạt các mục tiêu dài hạn.

Tuy nhiên, chính sách công nghiệp này đang đối mặt với bài toán nan giải về dư thừa công suất, đặc biệt trong các ngành công nghệ mới như pin mặt trời và xe điện, nơi năng lực sản xuất của Trung Quốc có thể đã vượt xa nhu cầu toàn cầu. Vấn đề này trở nên phức tạp hơn khi các ngành này chủ yếu do doanh nghiệp tư nhân chi phối, khiến việc cải cách từ phía cung trở nên khó khăn hơn.

Định hướng này được phản ánh rõ nét trên thị trường tài chính. Dù số lượng và quy mô các thương vụ IPO tại Trung Quốc sụt giảm mạnh, dòng vốn lại tập trung cao độ vào các lĩnh vực chiến lược được chính phủ ưu tiên như xe điện, robot và chip bán dẫn. Điều này cho thấy Bắc Kinh đang sử dụng thị trường chứng khoán như một công cụ chính sách để phục vụ mục tiêu “tự cường công nghệ”.

Thách thức và Biến động trên Thị trường Quốc tế

Căng thẳng địa chính trị tiếp tục là một chủ đề nóng, được thể hiện rõ qua cuộc khủng hoảng tại nhà sản xuất chip Nexperia. Việc chính phủ Hà Lan đóng băng tài sản và cắt đứt quan hệ hoạt động của công ty này với công ty mẹ Wingtech (Trung Quốc) đã gây ra sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ và đe dọa làm gián đoạn chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu.

Tâm điểm của tuần là cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đã leo thang lên một giai đoạn mới, sâu sắc và phức tạp hơn. Cả hai quốc gia không còn chỉ đối đầu trên lĩnh vực bán dẫn mà đã mở ra các mặt trận mới trên biển và trong chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng. Washington đã áp đặt các khoản “phí cảng biển đặc biệt” đối với tàu thuyền Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh đáp trả bằng cách siết chặt kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và công nghệ pin lithium – những tài nguyên tối quan trọng cho ngành công nghệ cao và quốc phòng toàn cầu.

Hệ quả của cuộc đối đầu này được thể hiện rõ nét qua trường hợp của Nvidia. Theo CEO Jensen Huang, lệnh cấm xuất khẩu của Mỹ đã gần như “xóa sổ” toàn bộ thị trường Trung Quốc của công ty, khiến thị phần của họ tại đây giảm từ 95% xuống con số không. Điều này cho thấy các tập đoàn đa quốc gia đang ngày càng bị kẹt giữa hai làn đạn.

Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực công nghệ, căng thẳng còn lan sang cả ngành vận tải biển toàn cầu. Việc hai bên áp đặt phí cảng biển trả đũa lẫn nhau đang buộc các hãng tàu phải tính toán lại toàn bộ lộ trình và cấu trúc đội tàu, gây ra nguy cơ “phân mảnh” chuỗi cung ứng, dẫn đến chi phí cao hơn và hiệu quả thấp hơn.

Ở chiều ngược lại, các doanh nghiệp Trung Quốc cũng gặp khó khăn khi đầu tư ra nước ngoài. Làn sóng đầu tư của các hãng ô tô Trung Quốc vào châu Âu đang có dấu hiệu chững lại do nhu cầu xe điện yếu hơn dự kiến, căng thẳng thương mại và sự giám sát ngày càng chặt chẽ từ EU. Đồng thời, thị trường Trung Quốc cũng đang trở nên kém hấp dẫn hơn đối với một số tập đoàn đa quốc gia. Các đại gia dược phẩm thế giới đang thu hẹp hoạt động do phải đối mặt với các cuộc chiến về giá trong chương trình bảo hiểm y tế quốc gia và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các đối thủ nội địa.

Diễn biến trên Thị trường Nội địa

Thị trường bất động sản, một trụ cột kinh tế lâu năm, tiếp tục cho thấy sự mong manh. Vụ việc tại tập đoàn Vanke, với việc cựu chủ tịch bị điều tra, đã phanh phui một mạng lưới tài chính “sân sau” khổng lồ và phức tạp, hoạt động ngoài sổ sách. Vụ bê bối này không chỉ cho thấy các vấn đề nghiêm trọng về quản trị doanh nghiệp mà còn làm lộ ra những khoản nợ ngoài luồng khổng lồ, đặt thêm gánh nặng lên một ngành vốn đã lao đao.

Trong khi đó, thị trường xe điện nội địa vẫn cực kỳ sôi động. Để chạy đua doanh số trước khi chính phủ cắt giảm ưu đãi thuế vào năm 2026, Xiaomi và các đối thủ đã tung ra các chương trình trợ cấp thuế cho khách hàng. Động thái này phản ánh áp lực cạnh tranh khốc liệt và sự nhạy bén của thị trường trước các thay đổi chính sách.

Giữa những thách thức, vẫn có những điểm sáng về niềm tin kinh tế. Một xu hướng đáng chú ý là các doanh nghiệp Trung Quốc đang bán mạnh USD, cho thấy tâm lý lạc quan ngày càng tăng về sự ổn định và tăng giá của đồng Nhân dân tệ, được hỗ trợ bởi xuất khẩu mạnh và các chính sách của ngân hàng trung ương.

Những áp lực từ bên ngoài góp phần làm bức tranh kinh tế vĩ mô của Trung Quốc thêm phần thách thức. Báo cáo kinh tế quý III cho thấy tăng trưởng GDP của nước này đã chậm lại còn 4.8%, mức thấp nhất trong một năm. Nguyên nhân chính đến từ tiêu dùng nội địa yếu, khủng hoảng bất động sản ngày càng trầm trọng và đầu tư tài sản cố định lần đầu tiên sụt giảm sau 5 năm. Dù xuất khẩu vẫn là một điểm sáng hiếm hoi nhờ các thị trường mới nổi, sự phụ thuộc vào nhu cầu bên ngoài trong bối cảnh địa chính trị bất ổn là một rủi ro lớn.

Bên cạnh bức tranh vĩ mô, các doanh nghiệp Trung Quốc cũng đối mặt với những thách thức riêng. Vụ kiện của quỹ đầu tư quốc gia Singapore (GIC) nhắm vào hãng xe điện Nio vì cáo buộc gian lận tài chính đã gây chấn động thị trường. Đồng thời, một vấn đề khác cũng được nêu bật là tình trạng các công ty Trung Quốc phải chi những khoản tiền khổng lồ để chuộc lại tên miền thương hiệu bị “đầu cơ” khi vươn ra toàn cầu, cho thấy sự thiếu sót trong chiến lược bảo vệ tài sản số.

Về mặt nội bộ, chính trường Trung Quốc ghi nhận một sự kiện chấn động khi chín tướng lĩnh quân đội cấp cao, bao gồm một Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương, đã bị khai trừ trong một chiến dịch chống tham nhũng quy mô lớn. Động thái này cho thấy quyết tâm củng cố kỷ luật và làm trong sạch lực lượng vũ trang của giới lãnh đạo.

Nhìn lại lịch sử, một bài viết khác đã cung cấp bối cảnh sâu sắc về quá trình cải cách kinh tế của Trung Quốc qua câu chuyện của cố Phó Thủ tướng Singapore Ngô Khánh Thụy (Goh Keng Swee). Với vai trò là cố vấn kinh tế cho Bắc Kinh trong những năm 1980, những lời khuyên thực dụng của ông về việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài và công nghiệp hóa hướng về xuất khẩu đã góp phần định hình con đường phát triển thần kỳ của Trung Quốc.

Trong khi đó, trung tâm tài chính Hồng Kông đang có những bước đi chiến lược để khẳng định vị thế trong tương lai tài sản kỹ thuật số. Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông (HKMA) đang tích cực thúc đẩy một hệ sinh thái tài chính số toàn diện, dựa trên ba trụ cột: Tiền tệ Kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC), tài sản mã hóa (tokenization), và stablecoin, nhằm duy trì vai trò là một trung tâm tài chính hàng đầu thế giới.

Hoa Kỳ

Căng thẳng Mỹ-Trung và Tương lai Thương mại Toàn cầu

Mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục là tâm điểm chú ý của các nhà đầu tư và hoạch định chính sách. Trước thềm chuyến công du châu Á và cuộc gặp thượng đỉnh với Chủ tịch Tập Cận Bình, thị trường đang trong trạng thái chờ đợi căng thẳng. Các nhà giao dịch đặc biệt theo dõi các lĩnh vực nhạy cảm như đất hiếm, quốc phòng, và nông sản (đặc biệt là đậu nành), bởi kết quả cuộc gặp có thể định hình lại dòng chảy thương mại toàn cầu.

Đổ thêm dầu vào lửa, chính quyền Trump đã chính thức mở một cuộc điều tra về việc liệu Trung Quốc có tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận thương mại năm 2020 hay không. Động thái này có thể dẫn đến việc áp đặt thêm các mức thuế mới, làm gia tăng nguy cơ leo thang một cuộc chiến thương mại vốn đã gây nhiều tổn thất.

Trong bối cảnh đó, một nhóm gồm 50 nhà kinh tế hàng đầu của Mỹ, bao gồm cả các cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) như Ben Bernanke và Janet Yellen, đã đệ trình kiến nghị lên Tòa án Tối cao. Họ lập luận rằng các mức thuế quan của chính quyền dựa trên sự hiểu lầm về bản chất của thâm hụt thương mại và sẽ gây thiệt hại hàng nghìn tỷ USD cho chính nền kinh tế Mỹ, thay vì mang lại lợi ích.

Kinh tế Nội địa Mỹ đối mặt nhiều thách thức

Không chỉ đối mặt với thách thức từ bên ngoài, kinh tế Mỹ cũng đang đứng trước nhiều bất ổn nội tại. Việc chính phủ đóng cửa kéo dài đang dần trở thành một mối đe dọa thực sự. Các chuyên gia cảnh báo, nếu tình trạng này tiếp diễn, nó có thể làm giảm GDP, xói mòn niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp, và có nguy cơ đẩy nền kinh tế vào suy thoái, đặc biệt là khi mùa mua sắm cuối năm đang đến gần.

Trong khi đó, dữ liệu lạm phát mới nhất cho thấy một bức tranh phức tạp. Chỉ số Giá tiêu dùng (CPI) tháng 9 tăng 0,3%, trong khi CPI lõi (không bao gồm thực phẩm và năng lượng) chỉ tăng 0,2%. Các số liệu này vừa đủ để làm hài lòng cả phe “diều hâu” lẫn “bồ câu” tại Fed, khiến quyết định chính sách tiền tệ sắp tới trở nên khó đoán. Thị trường hiện đang kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất, nhưng việc thiếu hụt dữ liệu kinh tế quan trọng do chính phủ đóng cửa đang đặt Fed vào một “khoảng trống thông tin”, buộc họ phải ra quyết định trong một môi trường đầy bất định.

Góp thêm vào bức tranh kinh tế vĩ mô là cuộc tranh luận không hồi kết về nợ công, vốn đã vượt mốc 38 nghìn tỷ USD. Cuộc đối đầu giữa trường phái Keynes (cho rằng có thể tiếp tục chi tiêu để thúc đẩy tăng trưởng) và trường phái Áo (cảnh báo về sự sụp đổ do vay nợ vô hạn) phản ánh sự chia rẽ sâu sắc về định hướng chính sách kinh tế của nước Mỹ.

Chuyển dịch Năng lượng và Cơn khát Công nghệ

Giữa những bất ổn kinh tế, lĩnh vực năng lượng và công nghệ của Mỹ lại đang chứng kiến những sự thay đổi mang tính đột phá.

Năng lượng địa nhiệt, từng bị coi là không khả thi, nay đang trên đà trở thành một nguồn năng lượng tái tạo quan trọng nhờ các đột phá công nghệ và sự ủng hộ hiếm có từ cả hai đảng. Tương tự, sự ủng hộ của công chúng đối với năng lượng hạt nhân cũng tăng mạnh ở cả hai đảng kể từ năm 2020, được xem là một giải pháp năng lượng sạch, hiệu quả và đáng tin cậy.

Ngược lại, dù đang có sự bùng nổ ngắn hạn về năng lượng mặt trời và gió do các công ty chạy đua để hưởng ưu đãi thuế sắp hết hạn, các chính sách của chính quyền Trump được dự báo sẽ làm chậm đáng kể sự phát triển của ngành này trong dài hạn.

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đã tạo ra một nhu cầu khổng lồ về các trung tâm dữ liệu. Bắc Virginia, “thủ đô trung tâm dữ liệu của thế giới”, là minh chứng rõ nét nhất. Những nhà kho công nghệ khổng lồ này, dù đóng góp lớn cho kinh tế, cũng đang tạo ra áp lực nặng nề lên tài nguyên điện, nước và không gian sống của các cộng đồng địa phương.

Xung đột lợi ích dưới thời TT Trump

Một trong những chủ đề gây tranh cãi nhất là sự giao thoa sâu sắc giữa lợi ích kinh doanh cá nhân của gia đình Trump và các chính sách quốc gia. Một đế chế tiền mã hóa trị giá hàng tỷ USD đã được xây dựng nhanh chóng, hưởng lợi trực tiếp từ việc chính quyền của ông ban hành các chính sách và quy định thân thiện với ngành. Từ các memecoin, stablecoin cho đến các nền tảng tài chính phi tập trung, các liên doanh này đã thu hút vốn đầu tư lớn từ cả trong và ngoài nước, bao gồm cả các tổ chức có liên hệ với chính phủ nước ngoài. Điều này làm dấy lên những lo ngại chưa từng có trong lịch sử hiện đại của Mỹ về vấn đề xung đột lợi ích ở cấp cao nhất.

Hà Lan

Thực tế trái ngược trong đời sống kinh tế hộ gia đình

Một nghịch lý đáng chú ý đang diễn ra trong đời sống người dân Hà Lan. Một mặt, thị trường nhà ở đang chứng kiến một xu hướng đáng lo ngại được gọi là “sống nhỏ hơn”. Các ngôi nhà mới xây, từ căn hộ đến biệt thự, ngày càng bị thu hẹp diện tích trên khắp cả nước. Nguyên nhân được cho là do chi phí xây dựng tăng cao, các chính sách khuyến khích xây dựng “nhà ở giá cả phải chăng” và xu hướng đô thị hóa nhỏ gọn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến không gian sống mà còn làm dấy lên lo ngại về chất lượng nhà ở, đặc biệt là trong phân khúc nhà ở xã hội.

Mặt khác, một báo cáo từ ngân hàng ABN Amro lại đưa ra một kết luận bất ngờ: dù giá cả hàng hóa leo thang, người dân Hà Lan thực chất đang chi một tỷ lệ nhỏ hơn trong thu nhập của họ cho các nhu yếu phẩm và chi phí cố định so với sáu năm trước. Sức mua thực tế đã tăng lên đáng kể nhờ các đợt tăng lương mạnh mẽ, giúp bù đắp hoàn toàn sự sụt giảm trong những năm gần đây. Sự bi quan của người tiêu dùng được giải thích qua các yếu tố tâm lý, như việc họ cảm nhận rõ rệt giá cả tăng hàng ngày hơn là sự gia tăng trong phiếu lương của mình.

Chuyển dịch trong lĩnh vực tài chính và công nghiệp

Trong bối cảnh đó, khu vực doanh nghiệp cũng đang có những bước chuyển mình. Lĩnh vực công nghệ tài chính (fintech) đang bùng nổ, cung cấp một kênh huy động vốn thay thế hiệu quả cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ bên ngoài hệ thống ngân hàng truyền thống. Các nền tảng này mang lại sự linh hoạt và tốc độ nhưng cũng đi kèm với những rủi ro như lãi suất cao hơn và ít được quy định hơn, đặt ra thách thức cho cả nhà đầu tư và người đi vay.

Tuy nhiên, các ngành công nghiệp chủ chốt của Hà Lan đang phải đối mặt với những áp lực địa chính trị và cạnh tranh toàn cầu gay gắt. Cuộc xung đột tại nhà sản xuất chip Nexperia là một minh chứng rõ nét. Vụ việc cho thấy sự phụ thuộc nghiêm trọng của châu Âu vào chuỗi cung ứng chip từ Trung Quốc, đặc biệt là các loại chip phổ thông. Nỗ lực can thiệp của chính phủ Hà Lan để bảo vệ công nghệ, vốn được châm ngòi bởi các hành vi trục lợi cá nhân của CEO người Trung Quốc, đã dẫn đến đòn trả đũa từ Bắc Kinh và phơi bày sự mong manh của ngành công nghiệp châu Âu. Mặc dù EU đã có “Đạo luật Chip”, mục tiêu tự chủ vẫn còn rất xa vời, và chiến lược thực tế hơn có lẽ là tạo ra một “sự cân bằng” quyền lực công nghệ.

Tương tự, ngành công nghiệp ô tô cũng cho thấy dấu hiệu dịch chuyển. Gã khổng lồ Stellantis (sở hữu Peugeot, Fiat, Opel) đang thực hiện một khoản đầu tư khổng lồ hơn 11 tỷ euro vào Mỹ để né tránh thuế quan và củng cố thị trường, trong khi lại thu hẹp hoạt động tại châu Âu. Quyết định này phản ánh sự kém hấp dẫn của thị trường châu Âu do nhu cầu yếu và các chính sách khí hậu nghiêm ngặt, chẳng hạn như lệnh cấm động cơ đốt trong vào năm 2035.

Ngược lại với những thách thức trên, ngành công nghiệp quốc phòng Hà Lan lại đang đứng trước một cơ hội lớn. Việc các quốc gia NATO tăng chi tiêu quốc phòng mở ra một thị trường tiềm năng trị giá hàng tỷ euro. Để tận dụng cơ hội này, các công ty Hà Lan, chủ yếu là các nhà cung cấp linh kiện và bán thành phẩm, cần phải nhanh chóng mở rộng quy mô, tăng cường hợp tác để tạo thành các cụm công nghiệp và chủ động xây dựng quan hệ đối tác quốc tế.

Pháp

Áp lực lên các doanh nghiệp truyền thống: La Trinitaine

Một ví dụ điển hình cho những khó khăn mà ngành công nghiệp thực phẩm đang đối mặt là trường hợp của thương hiệu bánh quy nổi tiếng La Trinitaine. Tập đoàn có lịch sử lâu đời này đã phải đưa bộ phận sản xuất công nghiệp vào quy trình tái cơ cấu dưới sự giám sát của tòa án và áp dụng thủ tục bảo hộ cho mảng phân phối. Nguyên nhân chính được cho là do sự leo thang của chi phí nguyên vật liệu sau các cuộc khủng hoảng gần đây, trong khi công ty không thể chuyển phần chi phí gia tăng này sang các nhà bán lẻ lớn. Tình hình của La Trinitaine cho thấy ngay cả những thương hiệu lớn, có doanh thu tăng trưởng, cũng đang phải vật lộn để duy trì lợi nhuận trong môi trường kinh tế hiện tại.

Hệ sinh thái công nghệ (French Tech) đối mặt với sự bất an

Trong khi các ngành công nghiệp lâu đời gặp khó, thì lĩnh vực công nghệ cao, vốn là niềm tự hào của Pháp, cũng không tránh khỏi bất ổn. Một cuộc tranh luận sôi nổi đang diễn ra trong giới doanh nhân về việc “ở lại hay rời khỏi Pháp”. Sự bất ổn chính trị và những lo ngại về các thay đổi chính sách thuế trong tương lai đang khiến nhiều nhà sáng lập cân nhắc việc chuyển nơi cư trú.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định đây chưa phải là một làn sóng di cư ồ ạt mà thiên về một trạng thái “chờ xem”. Quyết định cuối cùng của nhiều người sẽ phụ thuộc vào các chính sách cụ thể trong ngân sách năm 2026. Điều này phản ánh thực tế rằng môi trường kinh doanh ổn định và chính sách thuế có thể dự đoán là yếu tố quan trọng để giữ chân nhân tài và các công ty khởi nghiệp.

Thực tế thị trường cho các startup phần mềm

Bên cạnh những lo ngại vĩ mô, dữ liệu thị trường cũng cho thấy bức tranh rõ nét hơn về sức khỏe của ngành công nghệ. Theo một nghiên cứu gần đây, bội số định giá của các startup phần mềm tại châu Âu đã giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều năm, chỉ còn 6,5 lần doanh thu vào năm 2024. Điều này cho thấy các nhà đầu tư đang trở nên thận trọng hơn.

Tuy nhiên, có một điểm sáng nổi bật là lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo (AI), nơi các công ty vẫn được định giá cao hơn đáng kể. Thị trường cũng được dự báo sẽ chứng kiến sự gia tăng các thương vụ mua bán và sáp nhập quy mô nhỏ, trong khi các vòng gọi vốn lớn sẽ ít đi nhưng tập trung vào các công ty tiềm năng nhất, đặc biệt là trong mảng AI.

Sụt giảm niềm tin của người dân vào hệ thống hưu trí

Cuối cùng, những lo lắng kinh tế không chỉ giới hạn trong giới doanh nghiệp mà còn lan rộng ra toàn xã hội. Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy niềm tin của người dân Pháp vào hệ thống hưu trí do nhà nước quản lý đã sụt giảm nghiêm trọng. Chỉ 31% người dân còn tin tưởng vào hệ thống này. Sự hoài nghi này đang thúc đẩy một xu hướng ngày càng tăng trong việc người dân tự tìm đến các giải pháp tiết kiệm cá nhân và hưu trí dựa trên vốn hóa. Điều này cho thấy một sự thay đổi lớn trong nhận thức về an sinh xã hội, từ việc phụ thuộc vào nhà nước sang chủ động chuẩn bị cho tương lai tài chính cá nhân.

Ấn Độ

“Make in India”

Nhìn lại chặng đường 11 năm, “Make in India” đã đạt được những thành tựu không thể phủ nhận. Theo các số liệu được công bố, sáng kiến này đã biến Ấn Độ từ một quốc gia phụ thuộc vào nhập khẩu thành một trung tâm sản xuất toàn cầu. Ngành điện tử là ngôi sao sáng nhất, với kim ngạch xuất khẩu tăng vọt 8 lần. Đặc biệt, Ấn Độ đã trở thành nhà sản xuất điện thoại di động lớn thứ hai thế giới, với xuất khẩu tăng 132 lần. Trong lĩnh vực quốc phòng, Ấn Độ không chỉ tự chủ sản xuất 65% thiết bị mà còn xuất khẩu vũ khí tới hơn 100 quốc gia. Những đoàn tàu Vande Bharat đẳng cấp thế giới hay các toa xe metro “Made-in-India” xuất khẩu sang Úc và Canada là minh chứng cho năng lực sản xuất công nghệ cao. Ngay cả những ngành tưởng chừng nhỏ bé như sản xuất đồ chơi cũng chứng kiến sự thay đổi ngoạn mục, với nhập khẩu giảm 52% và xuất khẩu đến 153 quốc gia.

AI và lưới điện quá tải

Tuy nhiên, các phân tích khác lại chỉ ra những rạn nứt nghiêm trọng trong nền tảng phát triển của Ấn Độ.

Đầu tiên là cảnh báo về chiến lược AI. Công ty Bernstein cho rằng Ấn Độ đang đối mặt với một “cuộc khủng hoảng công nghệ chiến lược”. Thay vì tạo ra một hệ sinh thái nội địa vững mạnh, Ấn Độ dường như đang “trải thảm đỏ” cho các gã khổng lồ công nghệ Mỹ, cho phép họ chiếm lĩnh thị trường bằng các chiến lược giá rẻ. Với nguồn vốn đầu tư cho AI thua xa Mỹ và Trung Quốc, cùng các quy định bị cho là “tiêu chuẩn kép”, các công ty AI non trẻ của Ấn Độ gần như không có cơ hội cạnh tranh. Nguy cơ Ấn Độ trở thành “thị trường kỹ thuật số” thay vì một “nhà sáng tạo” đang hiện hữu.

Tham vọng AI và kinh tế số này tiếp tục vấp phải rào cản vật lý khổng lồ: lưới điện quốc gia không thể theo kịp. Nhu cầu điện năng đang tăng vọt do sự bùng nổ của các trung tâm dữ liệu, xe điện và công nghiệp hóa. Trớ trêu thay, lưới điện hiện tại lại không đủ sức đáp ứng. Năng lượng mặt trời, dù phát triển nhanh, lại chỉ tạo ra điện vào ban ngày, trong khi nhu cầu đạt đỉnh vào buổi tối. Hạ tầng truyền tải cũ kỹ và chậm được nâng cấp đang là “nút thắt cổ chai” lớn nhất, khiến việc kết nối các dự án năng lượng mới vào lưới điện mất nhiều năm. Để đảm bảo sự ổn định, Ấn Độ có thể sẽ phải phụ thuộc nhiều hơn vào điện than trong ngắn hạn, một thực tế mâu thuẫn với các mục tiêu năng lượng sạch. Nền kinh tế số đang phát triển nhanh hơn khả năng thích ứng của hạ tầng vật lý.

Bài toán địa chính trị

Cuối cùng, bức tranh kinh tế của Ấn Độ còn chịu tác động mạnh mẽ từ các yếu tố địa chính trị bên ngoài. Quyết định của các nhà máy lọc dầu lớn nhất Ấn Độ (cùng với Trung Quốc) về việc cắt giảm nhập khẩu dầu từ Nga là một ví dụ điển hình. Động thái này không xuất phát từ nhu cầu thị trường nội địa, mà là phản ứng trực tiếp trước các lệnh trừng phạt tăng cường của Mỹ dưới thời chính quyền Trump nhắm vào các tập đoàn năng lượng Nga. Điều này cho thấy, ngay cả những tập đoàn khổng lồ như Reliance cũng phải thận trọng để tránh nguy cơ bị trừng phạt và mất quyền tiếp cận hệ thống tài chính dựa trên đồng USD. Sự lựa chọn về an ninh năng lượng của Ấn Độ rõ ràng bị giới hạn và phụ thuộc vào mối quan hệ phức tạp giữa các cường quốc.

Nhật Bản

Trên thượng tầng: Lãnh đạo mới và kỳ vọng vào chính sách tài khóa mở rộng

Bầu không khí chính trị tại Nhật Bản đã có sự thay đổi lớn với việc bà Sanae Takaichi trở thành nhà lãnh đạo mới. Sự kiện này ngay lập tức tạo ra một làn sóng mạnh mẽ trên các thị trường tài chính. Giới đầu tư đã phản ứng tích cực bằng cách đẩy thị trường chứng khoán lên mức cao kỷ lục, thể hiện sự lạc quan vào một kỷ nguyên chi tiêu mở rộng hơn. Bà Takaichi đã cam kết sẽ tăng cường đầu tư công vào các lĩnh vực chiến lược như quốc phòng, công nghệ, an ninh mạng và năng lượng hạt nhân.

Tuy nhiên, sự lạc quan này cũng đi kèm với những thận trọng nhất định. Việc bán tháo trái phiếu chính phủ dài hạn và đồng Yên suy yếu cho thấy những lo ngại về gánh nặng nợ công và sự ổn định tài khóa trong tương lai. Các nhà đầu tư hiện đang theo dõi chặt chẽ các động thái tiếp theo, bao gồm cuộc họp của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản và các tương tác địa chính trị quan trọng, để đánh giá sự bền vững của các chính sách mới này.

Ở cấp độ vận hành: Robot Nhật Bản và “phi công” tại Philippines

Song song với những thay đổi vĩ mô, một câu chuyện khác ở cấp độ vi mô lại cho thấy cách Nhật Bản đang giải quyết một trong những thách thức cốt lõi và lâu dài của mình: tình trạng thiếu hụt lao động do dân số già hóa.

Một giải pháp công nghệ độc đáo đang được triển khai: các cửa hàng tiện lợi lớn như FamilyMart và Lawson sử dụng robot để sắp xếp hàng hóa. Điều đặc biệt là những robot này không hoàn toàn tự động mà được giám sát và điều khiển từ xa bởi các nhân viên – được gọi là “phi công” – làm việc tại Manila, Philippines.

Mô hình này là một ví dụ điển hình của việc “xuất khẩu” lao động chân tay thông qua công nghệ. Nó giúp các doanh nghiệp Nhật Bản giải quyết bài toán thiếu nhân công và chi phí lương cao, trong khi tạo ra việc làm trong lĩnh vực công nghệ cho người lao động Philippines. Tuy nhiên, mô hình này cũng đặt ra những vấn đề phức tạp. Người lao động Philippines nhận mức lương thấp hơn đáng kể so với đồng nghiệp tại Nhật và phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe như “say không gian mạng” (cybersickness) do sử dụng kính thực tế ảo.

Nghịch lý lớn nhất nằm ở chỗ, chính những lần can thiệp để sửa lỗi cho robot của các “phi công” lại đang cung cấp dữ liệu quý giá để huấn luyện các hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) trở nên hoàn thiện hơn. Mục tiêu cuối cùng là tự động hóa hoàn toàn, điều này có nghĩa là những người lao động này đang góp phần xây dựng nên công nghệ có thể thay thế chính công việc của họ trong tương lai.

Khác

Kinh tế Eurozone tăng trưởng cao nhất 17 tháng, nhưng Pháp vẫn là điểm ếu

Hoạt động kinh doanh của Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) trong tháng 10 đã ghi nhận tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong 17 tháng. Động lực chính đến từ sự phục hồi vững chắc của Đức, nền kinh tế lớn nhất khu vực. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) tổng hợp đã tăng lên, cho thấy sự lạc quan trong cộng đồng doanh nghiệp.

Tuy nhiên, đà phục hồi này không đồng đều khi Pháp, nền kinh tế lớn thứ hai, tiếp tục chứng kiến tháng suy giảm thứ 14 liên tiếp do tác động từ bất ổn chính trị kéo dài. Sự yếu kém của Pháp được xem là lực cản đáng kể cho sự phục hồi chung của toàn khối.

Căng thẳng EU – Trung Quốc nóng lên quanh vấn đề đất hiếm

Bên cạnh các vấn đề nội khối, Liên minh châu Âu (EU) cũng đang đối mặt với thách thức lớn trong quan hệ thương mại với Trung Quốc. EU hiện đang xem xét khả năng kích hoạt “vũ khí thương mại” mạnh nhất của mình – Công cụ chống cưỡng ép (ACI) – để đáp trả kế hoạch của Bắc Kinh nhằm siết chặt xuất khẩu đất hiếm và các nguyên liệu chiến lược.

Lời kêu gọi sử dụng biện pháp cứng rắn này được dẫn đầu bởi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người cho rằng đây là hành động “ép buộc kinh tế” từ phía Trung Quốc. Tuy nhiên, Đức và Ủy ban châu Âu lại tỏ ra thận trọng hơn, ưu tiên các giải pháp ngoại giao để tránh làm leo thang căng thẳng. Vấn đề này cho thấy sự chia rẽ trong cách tiếp cận của EU đối với một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất.

Năng lượng tái tạo tạo dấu ấn tại Đức

Trong khi kinh tế Đức là động lực cho sự tăng trưởng của Eurozone, quốc gia này cũng trải qua một hiện tượng đặc biệt trên thị trường năng lượng. Do ảnh hưởng của bão, sản lượng điện gió đã tăng vọt lên mức kỷ lục, đáp ứng gần như toàn bộ nhu cầu điện của đất nước tại một thời điểm.

Sự gia tăng đột biến nguồn cung năng lượng sạch đã đẩy giá điện giao ngay trên thị trường xuống mức âm. Hiện tượng này ngày càng trở nên phổ biến ở châu Âu, phản ánh sự phát triển nhanh chóng của năng lượng tái tạo cũng như những thách thức trong việc cân bằng lưới điện khi nguồn cung biến động mạnh.

Review Podcast

Tổng hợp

Phân tích sâu

Tin khác về Việt Nam

Thương hiệu Việt

Vietnam’s Innovation

Vĩ mô

Tài chính

Khác

Tin khác về Đông Nam Á

Tin khác về thế giới

Trung Quốc

Hoa Kỳ

Hà Lan

Pháp

Ấn Độ

Nhật Bản

Khác

Leave a Reply Cancel reply