Tóm tắt
-
Việc Hoa Kỳ áp thuế quan trừng phạt lên tới 50% đối với hàng hóa Ấn Độ đã tạo áp lực trực tiếp khiến đồng Rupee mất giá xuống mức kỷ lục.
-
Sự sụt giảm bị khuếch đại bởi các yếu tố thị trường, bao gồm việc nhà đầu tư nước ngoài bán tháo cổ phiếu (tổng cộng 12,8 tỷ USD từ đầu năm) do lo ngại về lợi nhuận và định giá cao, cùng lúc các nhà nhập khẩu trong nước tăng mua USD để phòng ngừa rủi ro.
-
Để ứng phó, Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) đã phải can thiệp vào thị trường bằng cách bán ra một lượng lớn đô la Mỹ (ít nhất 5 tỷ USD) từ quỹ dự trữ ngoại hối nhằm ổn định tỷ giá và làm chậm đà mất giá của đồng Rupee.
Nền kinh tế Ấn Độ đối mặt với nhiều biến động vào tháng 8/2025, điển hình trên thị trường ngoại hối – đồng Rupee (INR) lần đầu tiên trong lịch sử đã phá vỡ ngưỡng tâm lý 87.9763 INR đổi một đô la Mỹ (USD), thiết lập mức thấp kỷ lục mới. Sự sụt giảm đột ngột và mạnh mẽ này không chỉ mang ý nghĩa thống kê; nó phản ánh những áp lực kinh tế vĩ mô và địa chính trị phức tạp đang tác động lên nền kinh tế lớn thứ tư thế giới. Nguyên nhân trực tiếp và rõ ràng nhất của cuộc khủng hoảng tiền tệ này là quyết định của chính quyền Hoa Kỳ áp đặt thêm thuế quan trừng phạt đối với hàng hóa Ấn Độ, làm dấy lên lo ngại sâu sắc về triển vọng tăng trưởng, cán cân thương mại và sự ổn định tài chính của quốc gia Nam Á này.

Thuế quan từ Hoa Kỳ
Yếu tố đóng vai trò khởi đầu cho đợt bán tháo đồng Rupee trong tháng 8 năm 2025 là hành động thương mại từ phía Hoa Kỳ. Vào ngày 27 tháng 8, chính quyền Washington chính thức thực thi việc áp đặt thêm 25% thuế quan đối với loạt hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ. Điều này đã nâng tổng mức thuế mà các mặt hàng này phải đối mặt lên tới 50%, tạo ra rào cản thương mại rất lớn.
Cơ chế tác động lên tỷ giá hối đoái
Cơ chế mà qua đó thuế quan của Hoa Kỳ gây áp lực lên đồng Rupee có thể được giải thích thông qua các kênh kinh tế cơ bản. Mức thuế 50% làm cho hàng hóa Ấn Độ trở nên đắt đỏ hơn rất nhiều đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ. Điều này tất yếu sẽ dẫn đến sự sụt giảm mạnh về nhu cầu và khối lượng đặt hàng.
Xuất khẩu là nguồn cung cấp ngoại tệ chính cho một quốc gia. Khi kim ngạch xuất khẩu sang một thị trường lớn như Mỹ sụt giảm, lượng đô la Mỹ chảy vào nền kinh tế Ấn Độ cũng sẽ giảm theo. Theo quy luật cung cầu cơ bản trên thị trường ngoại hối, khi nguồn cung USD giảm trong khi nhu cầu vẫn giữ nguyên hoặc tăng lên, giá trị của USD so với INR sẽ tăng lên, đồng nghĩa với việc đồng Rupee mất giá.
Thâm hụt thương mại của Ấn Độ có nguy cơ bị nới rộng khi một trong những nguồn thu xuất khẩu quan trọng nhất bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Thâm hụt thương mại gia tăng là một chỉ báo kinh tế vĩ mô tiêu cực, làm xói mòn niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế vào sự ổn định của đồng tiền quốc gia
Dòng vốn chảy ra
Sự suy yếu của đồng Rupee không chỉ là kết quả của các yếu tố kinh tế cơ bản mà còn bị khuếch đại bởi các phản ứng mạnh mẽ từ giới đầu tư, đặc biệt là sự tháo chạy của dòng vốn ngoại. Một trong những biểu hiện rõ ràng nhất của sự mất niềm tin vào thị trường Ấn Độ là dòng vốn FII chảy ra một cách ồ ạt. Các nhà đầu tư nước ngoài, vốn rất nhạy cảm với rủi ro chính trị và kinh tế, đã nhanh chóng hành động để bảo vệ danh mục đầu tư của mình.
Thực tế, tính đến thời điểm đó, các FII đã bán ròng lượng cổ phiếu trị giá 12,8 tỷ USD trong năm 2025.
Nguyên nhân sâu xa của xu hướng này đến từ sự chênh lệch giữa định giá cao và tăng trưởng lợi nhuận chậm lại của thị trường Ấn Độ so với các thị trường mới nổi khác. Trong khi các thị trường như Hàn Quốc và Đài Loan cho thấy tiềm năng tăng trưởng lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS) vượt trội, thì tốc độ tăng trưởng EPS của Ấn Độ lại tỏ ra thua kém, khiến các nhà đầu tư chuyển hướng sang các lựa chọn có tỷ suất sinh lợi trên rủi ro hấp dẫn hơn. Ngoài ra, thuế quan làm dấy lên lo ngại về lợi nhuận của các công ty Ấn Độ, đặc biệt là những công ty có hoạt động kinh doanh phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ. Lợi nhuận sụt giảm đồng nghĩa với việc định giá cổ phiếu trở nên kém hấp dẫn.
Phản ứng của thị trường chứng khoán trong nước
Thị trường chứng khoán Ấn Độ đã phản ứng ngay lập tức với các tin tức tiêu cực. Các chỉ số chính như BSE Sensex và Nifty 50 đều ghi nhận mức sụt giảm đáng kể, mất khoảng 700 điểm vào ngày thứ năm 28/8/2025.
Sự sụt giảm của thị trường chứng khoán và sự mất giá của đồng Rupee có mối quan hệ tương hỗ. Một mặt, dòng vốn ngoại chảy ra gây áp lực lên cả hai thị trường. Mặt khác, một thị trường chứng khoán suy yếu làm giảm sức hấp dẫn của nền kinh tế, củng cố tâm lý tiêu cực và khuyến khích thêm các hoạt động bán tháo đồng Rupee.
Nhu cầu USD từ các nhà nhập khẩu
Một yếu tố khác góp phần vào áp lực mất giá là hành vi của các nhà nhập khẩu Ấn Độ. Khi đồng Rupee có xu hướng suy yếu, các doanh nghiệp cần nhập khẩu hàng hóa, nguyên vật liệu hoặc trả các khoản nợ bằng USD sẽ có xu hướng đẩy nhanh việc mua vào USD. Họ lo ngại rằng nếu chờ đợi, họ sẽ phải bỏ ra nhiều Rupee hơn để mua cùng một lượng USD. Hành động phòng ngừa rủi ro này làm tăng đột ngột nhu cầu đối với USD trên thị trường, tiếp tục gây áp lực giảm giá lên đồng nội tệ, tạo ra một dạng lời tiên tri tự ứng nghiệm.
Can thiệp của ngân hàng dự trữ Ấn Độ (RBI)
RBI đã bán ra đô la Mỹ. Theo Bloomberg, RBI đã bán ra ít nhất khoảng 5 tỷ đô la Mỹ. Bằng cách tăng nguồn cung USD trên thị trường, RBI có thể sẽ giúp hạ nhiệt nhu cầu và làm chậm đà mất giá của đồng Rupee.
Tham khảo Bloomberg, Times of India, Nikkei Asia