Tin tổng hợp tuần (31/10/2025)

Review Podcast

Kỹ sư Trung Quốc, Luật sư Mỹ: Luận điểm gây bão của Dan Wang trong “Breakneck” | Trò chuyện với Dan Wang – Ngẫm

Tổng hợp

Bong bóng khoa học, Thám hiểm tri thức – Các tín hiệu sớm dự báo thành công trong khởi nghiệp và kinh tế | NCKH #1 – Ngẫm

Phân tích sâu

Cuộc đua thế kỷ (Phần 2) – Phân tích chiến lược hệ thống trong chiến tranh chip Mỹ-Nhật | Phân tích – Ngẫm

Đầu tư mạo hiểm toàn cầu nửa đầu năm 2025 | Phân tích – Ngẫm

Hệ sinh thái Công nghệ Chuyên sâu (Deep Tech) Châu Âu | Phân tích – Ngẫm

Thất bại có là mẹ thành công? | Phân tích sâu – Ngẫm

Liệu Châu Âu có thể xây dựng các tập đoàn công nghệ quy mô lớn (big tech)? – Ngẫm

Phân tích động lực đằng sau chủ trương thúc đẩy Khoa học và Đổi mới | Phân tích sâu – Ngẫm

Tin khác về Việt Nam

Thương hiệu Việt

Vinamilk và nghệ thuật chinh phục trái tim người tiêu dùng

Hai năm sau “nước cờ” tái định vị thương hiệu đầy táo bạo vào tháng 7/2023, Vinamilk đang gặt hái những “quả ngọt” bất ngờ. Bài viết về chia sẻ của Giám đốc Marketing Nguyễn Quang Trí cho thấy, sự thay đổi không chỉ nằm ở chiếc logo mới mẻ, đa sắc màu. Đó là chiến lược thổi luồng sinh khí trẻ trung vào một thương hiệu vốn đã quá quen thuộc, nhằm tiếp cận thế hệ người tiêu dùng mới và thích ứng với các xu hướng cá nhân hóa.

Vượt qua những hoài nghi ban đầu của người tiêu dùng về việc “mất đi đồng cỏ xanh, sữa trắng”, Vinamilk đã chứng minh được sự thay đổi của mình là có chiều sâu. Những cải tiến nhỏ nhưng tinh tế, như in một bài thơ nhắc nhở trên hộp sữa 1 lít, đã tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ. Câu nói đùa của một khách hàng: “Nếu Vinamilk là con người, tôi cưới ngay!” chính là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy thương hiệu không chỉ bán sản phẩm, mà còn xây dựng được một kết nối cảm xúc sâu sắc và chiếm trọn tình yêu của người tiêu dùng. Đây là bài học đắt giá về việc làm thương hiệu trong thời đại mới: phải luôn dũng cảm đổi mới và chân thành trong từng chi tiết nhỏ nhất.

Các “ông lớn” bán lẻ và quả ngọt từ tái cơ cấu

Nếu câu chuyện của Vinamilk là về sức mạnh mềm của thương hiệu, thì một bài viết khác lại cho thấy sức mạnh “cứng” về vận hành và quy mô của các chuỗi bán lẻ hàng đầu như WinCommerce (Masan), Bách Hóa Xanh (MWG), PNJ, và FPT Retail. Báo cáo kết quả kinh doanh quý 3/2025 của các doanh nghiệp này cho thấy một điểm chung ấn tượng: lợi nhuận tăng trưởng đột phá, thậm chí vượt xa tốc độ tăng trưởng của doanh thu.

Các chuỗi bán lẻ này đã đạt đến hiệu quả kinh tế theo quy mô, khi các cửa hàng mới nhanh chóng đạt điểm hòa vốn và sinh lời. Đồng thời, họ cũng đang dẫn đầu xu hướng dịch chuyển từ kênh thương mại truyền thống (chợ) sang kênh hiện đại, chiếm lĩnh thị phần ngày càng lớn. Việc tiếp tục lên kế hoạch mở hàng trăm, thậm chí hàng ngàn cửa hàng mới cho thấy sự tự tin vào mô hình kinh doanh và tiềm năng của thị trường.

Vĩ mô

Điểm sáng vĩ mô và triển vọng lạc quan

Niềm tin vào sự tăng trưởng của Việt Nam đang được củng cố mạnh mẽ. Báo cáo mới nhất từ Ngân hàng Standard Chartered đã tạo ra một cú hích lớn khi nâng dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam lên mức 7,5%, một con số đầy ấn tượng so với mức 6,1% trước đó. Sự lạc quan này đến từ những nền tảng vững chắc: dòng vốn FDI tiếp tục đổ vào mạnh mẽ (giải ngân 9 tháng đạt 18,8 tỷ USD), hoạt động thương mại sôi động với xuất khẩu tăng gần 25%, và vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng được củng cố. Điều này cho thấy nội lực và sức hấp dẫn của nền kinh tế vẫn rất lớn.

Nền tảng từ một nhiệm kỳ tài khóa vững chắc

Sự lạc quan trên không phải là ngẫu nhiên. Nó được xây dựng trên kết quả của cả giai đoạn 2021-2025, một nhiệm kỳ được các đại biểu Quốc hội đánh giá là “đột phá về đầu tư công” và có “tài khoá vững chắc”. Giai đoạn này chứng kiến tổng thu ngân sách 5 năm tăng 15% so với dự toán, cơ cấu chi chuyển dịch tích cực khi chi cho đầu tư phát triển tăng 26% trong khi chi thường xuyên giảm 2%. Nhờ đó, bội chi và nợ công được kéo giảm, tạo ra dư địa tài khóa an toàn và đáng kể cho nhiệm kỳ tiếp theo. Chính nguồn lực dồi dào này đã giúp triển khai hàng loạt dự án hạ tầng trọng điểm, làm thay đổi diện mạo đất nước.

Nghịch lý “tiền có nhưng tiêu chậm” của đầu tư công

Tuy nhiên, bức tranh sáng sủa trên đang bị phủ bóng bởi một thách thức lớn và cố hữu: hiệu quả giải ngân vốn đầu tư công. Mặc dù được coi là giai đoạn đột phá, nhưng thực tế giải ngân vẫn là một “căn bệnh” chưa có thuốc đặc trị.

Số liệu từ Bộ Tài chính cho thấy, tính đến hết 10 tháng năm 2025, cả nước mới giải ngân được 464.828 tỷ đồng, chỉ đạt 51,7% kế hoạch. Điều này cho thấy một lượng vốn khổng lồ đang “nằm im” trong khi nhu cầu phát triển là rất lớn.

Tại nghị trường Quốc hội, các đại biểu đã thẳng thắn chỉ ra nguyên nhân không chỉ nằm ở vướng mắc giải phóng mặt bằng, mà còn ở “tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm” của một bộ phận cán bộ. Nỗi sợ sai, không dám quyết đã làm chậm tiến độ, bỏ lỡ nhiều cơ hội phát triển. Đây chính là nghịch lý lớn nhất: nguồn lực đã sẵn sàng, định hướng đã rõ, nhưng khâu thực thi lại đang là điểm nghẽn lớn nhất.

Những lời giải quyết liệt từ thực tiễn

Trước bài toán hóc búa này, định hướng cho năm 2026 đã được đưa ra là phải đầu tư tập trung, không dàn trải, dồn lực cho các “đại dự án” có sức lan tỏa như đường sắt tốc độ cao, cảng biển… để tạo ra cú hích thực sự.

Đặc biệt, bài học chống lãng phí từ TP.HCM đang nổi lên như minh chứng sống động cho tư duy hành động quyết liệt. Thay vì để tài sản công nằm im chờ đợi, thành phố đã nhanh chóng trưng dụng các cơ sở hạ tầng dôi dư sau sáp nhập để giao ngay cho y tế, giáo dục – hai lĩnh vực luôn trong tình trạng quá tải.

Hơn thế nữa, quyết định “giữ đất cho dân” ở dự án Nhà Rồng – Khánh Hội để làm công viên, hay việc tháo gỡ điểm nghẽn cho tập đoàn Intel chỉ trong 7 ngày cho thấy một thái độ “xắn tay vào việc”, không chỉ chống lãng phí về vật chất mà còn chống lãng phí về thời gian và cơ hội. Cách làm của TP.HCM cho thấy, khi có quyết tâm chính trị và sự chủ động, các rào cản hoàn toàn có thể được tháo gỡ.

Tài chính

Bức tranh lợi nhuận Quý 3: Ngành Tài chính dẫn dắt, Phi tài chính phân hóa

Mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy một bức tranh tăng trưởng đầy lạc quan. Tính đến ngày 29/10, 746 doanh nghiệp niêm yết đã công bố tổng lợi nhuận sau thuế tăng 39,6% so với cùng kỳ.

Điểm sáng rực rỡ nhất đến từ nhóm Tài chính với mức tăng trưởng vượt trội 47,2%. Ngành ngân hàng chứng kiến sự bứt phá ngoạn mục, đặc biệt là VietinBank với lợi nhuận quý 3 tăng tới 62%, đưa lợi nhuận 9 tháng tăng 51% – mức cao nhất trong nhóm ngân hàng lớn. Vietcombank vẫn giữ vững ngôi vương về lợi nhuận tuyệt đối (hơn 33.000 tỷ đồng sau 9 tháng). Hàng loạt ngân hàng khác như VPBank, SeABank, Kienlongbank, ABBank cũng báo lãi tăng trưởng mạnh mẽ và nhiều đơn vị đã sớm vượt kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Trong khi đó, nhóm Phi tài chính tăng trưởng 31,5% nhưng có sự phân hóa rõ rệt. Các ngành hàng Tiêu dùng, Vật liệu, Bất động sản công nghiệp ghi nhận kết quả tích cực, trong khi Bất động sản nhà ở và Thực phẩm lại cho thấy sự suy giảm.

Hòa Phát: Tăng trưởng từ cốt lõi và quả ngọt từ nông nghiệp

Tập đoàn Hòa Phát (HPG) tiếp tục là tâm điểm của thị trường với những câu chuyện đa dạng. Về mảng kinh doanh cốt lõi, Hòa Phát báo lãi sau thuế 9 tháng đầu năm đạt 11.627 tỷ đồng, tăng 26% và hoàn thành 78% kế hoạch năm. Động lực chính đến từ việc giá nguyên liệu đầu vào giảm và đặc biệt là dự án Dung Quất 2 (phân kỳ 1) đi vào hoạt động, giúp sản lượng thép cuộn cán nóng (HRC) tăng vọt 51%.

Tuy nhiên, đi cùng với sự mở rộng quy mô là gánh nặng nợ vay. Tổng nợ vay của Hòa Phát đã chạm mức kỷ lục gần 100.000 tỷ đồng để tài trợ cho dự án Dung Quất 2. Điều này cũng lý giải cho chi phí lãi vay tăng vọt trong quý 3, do tập đoàn ngừng vốn hóa chi phí này sau khi dự án đi vào vận hành.

Không chỉ thành công với thép, “canh bạc” Nông nghiệp của tỷ phú Trần Đình Long cũng đang thắng lớn. Mảng nông nghiệp (lợn, bò, gà) báo lãi gần 1.300 tỷ đồng sau 9 tháng, tăng trưởng đột phá 88%. Trước kết quả ấn tượng này, Công ty CP Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát (HPA) đã chính thức nộp hồ sơ IPO và dự kiến niêm yết trên sàn HOSE sớm nhất vào tháng 12/2025, hứa hẹn trở thành một cổ phiếu đáng chú ý trên thị trường.

Thị trường chứng khoán tái cấu trúc và làn sóng IPO tỷ đô

Câu chuyện IPO của Nông nghiệp Hòa Phát chỉ là một phần trong làn sóng huy động vốn đang diễn ra sôi động. Cột mốc lịch sử khi FTSE Russell chính thức nâng hạng Việt Nam lên “thị trường mới nổi thứ cấp” (hiệu lực từ tháng 9/2026) đã tạo ra cú hích cực lớn, thúc đẩy toàn thị trường tái cấu trúc mạnh mẽ để đón dòng vốn hàng chục tỷ USD.

Ngành chứng khoán đang chứng kiến sự thay đổi sâu sắc với các thương vụ IPO định giá cao của TCBS, VPBankS, và VPS, dự kiến huy động khoảng 1 tỷ USD. Điều này không chỉ tạo ra một mặt bằng định giá mới cho toàn ngành mà còn thúc đẩy cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa nhóm công ty chứng khoán thuộc hệ sinh thái ngân hàng và nhóm công ty độc lập truyền thống.

Dòng tiền Bất động sản tìm kiếm “miền đất hứa” mới

Trong khi thị trường vốn sôi động, thị trường bất động sản lại chứng kiến sự dịch chuyển âm thầm nhưng mạnh mẽ. Giá nhà tại Hà Nội đã tăng phi mã (tăng 96,2% so với 2019) và neo ở mức quá cao, làm giảm biên độ lợi nhuận và vượt xa khả năng của nhiều nhà đầu tư.

Hệ quả là dòng tiền đầu tư đã bắt đầu dịch chuyển từ Hà Nội vào TP.HCM và các vùng phụ cận. Thị trường phía Nam đang trở nên hấp dẫn hơn nhờ mặt bằng giá ổn định, dư địa tăng trưởng còn nhiều, và sự đa dạng về sản phẩm, đặc biệt là các căn hộ hàng hiệu có pháp lý hoàn chỉnh.

Khác

Vingroup và Petrolimex

Nổi bật nhất tuần qua là Vingroup, khi tập đoàn này công bố kết quả kinh doanh ấn tượng: 9 tháng đầu năm thu về gần 170.000 tỷ đồng và trở thành doanh nghiệp tư nhân đầu tiên tại Việt Nam có tổng tài sản vượt mốc 1 triệu tỷ đồng. Sự tăng trưởng mạnh mẽ đến từ tất cả các trụ cột, đặc biệt là sự bùng nổ của VinFast ở cả mảng ô tô và xe máy điện. Không chỉ dừng lại ở những con số tài chính, Vingroup còn thể hiện tầm nhìn chiến lược dài hạn qua hai đề xuất táo bạo tại TP.HCM: xây dựng một không gian ngầm phức hợp tại khu trung tâm và điều chỉnh hướng tuyến đường sắt cao tốc 4 tỷ USD kết nối với Cần Giờ, nhằm “hợp lực” với toàn bộ hệ thống metro thành phố.

Nếu Vingroup là biểu tượng của khu vực tư nhân năng động, thì Petrolimex lại là một “gã khổng lồ” ở một khía cạnh khác. Với doanh thu trung bình mỗi ngày “bỏ túi” hơn 900 tỷ đồng trong quý 3, doanh nghiệp này có doanh thu gấp đôi cả Vingroup, Thế Giới Di Động hay Hòa Phát. Con số này cho thấy quy mô và tầm quan trọng của ngành năng lượng, dù lợi nhuận có nhiều biến động.

Từ đường sắt, lưới điện đến bất động sản

Ở tầm vóc quốc gia, siêu dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam đang được đẩy nhanh triển khai, thu hút sự quan tâm đặc biệt từ các cường quốc công nghệ như Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Đây không chỉ là dự án đầu tư công lớn nhất lịch sử mà còn là biểu tượng cho khát vọng hiện đại hóa đất nước.

Song song đó, một quyết sách quan trọng là Nghị quyết 70, được ví như một cú “mở cửa” lịch sử khi cho phép tư nhân tham gia đầu tư vào lưới điện quốc gia. Trong bối cảnh EVN không thể một mình gánh vác chi phí đầu tư 3-4 tỷ USD mỗi năm, chính sách này được kỳ vọng sẽ giải quyết nút thắt về vốn và năng lượng.

Những động lực từ đầu tư công và chính sách đã lan tỏa “hơi ấm” đến thị trường bất động sản. Sau thời gian trầm lắng, ngành này đang có dấu hiệu phục hồi tích cực, kéo theo sự trỗi dậy của các ngành liên quan như xây dựng và vật liệu, tạo ra một chuỗi tác động tích cực cho nền kinh tế.

Hội nhập quốc tế: Từ hạt gạo đến dòng vốn ngoại

Trên bình diện quốc tế, ngành nông nghiệp Việt Nam ghi một dấu ấn quan trọng khi ký kết Bản ghi nhớ hợp tác thương mại gạo với Singapore. Thỏa thuận này đảm bảo đầu ra ổn định cho một mặt hàng chiến lược, khẳng định vị thế và uy tín của nông sản Việt trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, một góc nhìn thực tế hơn từ thị trường tài chính cho thấy những thách thức vẫn còn đó. Mặc dù số lượng tài khoản tăng, nhà đầu tư nước ngoài lại có xu hướng bán ròng trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Dòng vốn này rất nhạy cảm với các yếu tố vĩ mô toàn cầu như chính sách lãi suất của Mỹ và những kỳ vọng chưa được đáp ứng về việc nâng hạng thị trường. Điều này cho thấy, để thu hút và giữ chân dòng vốn ngoại chất lượng cao, Việt Nam vẫn còn nhiều việc phải làm.

Tin khác về Đông Nam Á

Cạnh tranh Mỹ – Trung và Cuộc đua giành ảnh hưởng tại Thượng đỉnh ASEAN

Tâm điểm của tuần qua là Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN diễn ra tại Kuala Lumpur, Malaysia, nơi chứng kiến sự cạnh tranh ảnh hưởng rõ rệt giữa Mỹ và Trung Quốc.

• Sự trở lại của Mỹ: Tổng thống Donald Trump đã tham dự hội nghị lần đầu tiên kể từ năm 2017, mang theo cam kết “Mỹ sẽ ở bên cạnh các bạn 100%”. Ông ghi dấu ấn với vai trò trung gian trong thỏa thuận hòa bình giữa Thái Lan và Campuchia. Nhân cơ hội này, Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul đã trực tiếp đề nghị ông Trump một thỏa thuận thương mại “tốt hơn”, hy vọng tận dụng thiện chí từ phía Mỹ. Cùng lúc đó, Mỹ cũng ký kết các thỏa thuận thương mại song phương với Malaysia, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam, tập trung vào đa dạng hóa chuỗi cung ứng và khoáng sản quan trọng.
• Trung Quốc củng cố vị thế kinh tế: Không chịu thua kém, Trung Quốc tiếp tục khẳng định vai trò là đối tác thương mại lớn nhất của khối. Một nghị định thư nâng cấp Hiệp định Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA 3.0) đã được ký kết. Phiên bản mới này sẽ hiện đại và minh bạch hơn, mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới như kinh tế kỹ thuật số, kinh tế xanh và kết nối chuỗi cung ứng. Bộ Thương mại Thái Lan cũng đang chuẩn bị để phổ biến những thay đổi này đến người dân và doanh nghiệp.

Sự kiện đáng chú ý khác tại hội nghị là việc Đông Timor chính thức được kết nạp, trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN, khép lại một chặng đường dài gia nhập từ năm 2011.

Cuộc đổ bộ của gã khổng lồ Trung Quốc

Trong lĩnh vực kinh tế số, các doanh nghiệp Trung Quốc đang cho thấy sự thống trị áp đảo.

• Một báo cáo từ Bain and Company cho thấy các gã khổng lồ như Alibaba, TikTok Shop, Shein và Temu đã chiếm lĩnh khoảng 50% thị trường mua sắm trực tuyến tại các quốc gia lớn như Indonesia, Thái Lan và Philippines. Họ đang thành công nhờ áp dụng các mô hình đã được kiểm chứng tại sân nhà như livestream bán hàng và logistics tốc độ cao.
• Giữa làn sóng đó, Indonesia đang định hình một hướng đi khác trong đầu tư công nghệ. Quỹ tài sản nhà nước Danantara ra đời với triết lý “vốn kiên nhẫn”, tập trung đầu tư dài hạn vào các công ty công nghệ phục vụ “nền kinh tế thực” như logistics, năng lượng, du lịch thay vì chạy theo các vòng gọi vốn và định giá ngắn hạn. Đây được xem là một sự thay đổi văn hóa, nhằm xây dựng các doanh nghiệp bền vững thay vì chỉ tìm kiếm lợi nhuận nhanh chóng.

Thách thức kinh tế nội tại của các quốc gia

Bên cạnh những cơ hội, các nền kinh tế trong khu vực cũng đối mặt với không ít khó khăn:

• Đồng Peso Philippines chạm đáy kỷ lục: Đồng peso của Philippines đã giảm xuống mức thấp nhất mọi thời đại, vượt mốc 59 peso đổi một đô la Mỹ, trở thành đồng tiền hoạt động kém nhất khu vực. Nguyên nhân đến từ việc ngân hàng trung ương phát tín hiệu sẽ ít can thiệp hơn, cùng với khả năng cắt giảm lãi suất và dòng vốn ngoại đang rút khỏi thị trường chứng khoán.
• Dù có triển vọng xuất khẩu sáng sủa hơn, Bộ Tài chính Thái Lan chỉ nâng nhẹ dự báo tăng trưởng GDP năm nay lên 2,4%. Nền kinh tế lớn thứ hai Đông Nam Á vẫn đang vật lộn với nợ hộ gia đình cao và đồng baht mạnh, trong khi lượng khách du lịch vẫn chưa phục hồi về mức trước đại dịch.

Tin khác về thế giới

Trung Quốc

“Thỏa thuận đình chiến” Mỹ-Trung

Cuộc gặp trực tiếp đầu tiên kể từ năm 2019 giữa hai nhà lãnh đạo tại Busan, Hàn Quốc, đã kết thúc với một loạt “đồng thuận”, tạo ra một khoảng lặng kéo dài một năm trong cuộc chiến thương mại leo thang. Theo các nguồn tin từ Reuters, CNN và Les Echos, nội dung chính của thỏa thuận bao gồm:

• Mỹ giảm thuế quan: Mức thuế trung bình đối với hàng hóa Trung Quốc sẽ giảm từ 57% xuống 47%. Đáng chú ý, thuế bổ sung liên quan đến Fentanyl, nguyên nhân châm ngòi cho căng thẳng, sẽ giảm một nửa từ 20% xuống còn 10%.
• Cam kết từ Trung Quốc:
  • Fentanyl: Bắc Kinh cam kết sẽ có những biện pháp mạnh mẽ để ngăn chặn dòng chảy bất hợp pháp của loại thuốc phiện tổng hợp này vào Mỹ.
  • Đất hiếm: Trung Quốc sẽ tạm dừng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và công nghệ liên quan trong một năm.
  • Nông sản & Năng lượng: Trung Quốc đồng ý mua 12 triệu tấn đậu nành Mỹ trong mùa vụ này và cam kết mua 25 triệu tấn mỗi năm trong ba năm tới. Nước này cũng sẽ bắt đầu quá trình mua dầu và khí đốt của Mỹ.
• Cam kết từ Hoa Kỳ: Washington sẽ đình chỉ trong một năm việc thực thi các biện pháp nhắm vào ngành đóng tàu, hậu cần hàng hải của Trung Quốc và trì hoãn áp dụng “quy tắc 50%”, một quy định có thể mở rộng đáng kể lệnh cấm vận công nghệ đối với các công ty con của doanh nghiệp Trung Quốc.

Tổng thống Trump đánh giá cuộc gặp là “12 trên 10 điểm” và dự định sẽ thăm Bắc Kinh vào tháng 4 năm sau.

Phản ứng từ Doanh nghiệp: Lạc quan thận trọng

Bất chấp tin tức tích cực, các nhà xuất khẩu Trung Quốc lại tỏ ra thận trọng. Nhiều người cho rằng thỏa thuận này chỉ “mua thêm thời gian”. Theo Bloomberg, các doanh nghiệp đã “học được bài học” từ sự khó đoán trong chính sách thương mại của ông Trump và nhận ra rằng họ không thể phụ thuộc hoàn toàn vào thị trường Mỹ.

Xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng vẫn tiếp tục mạnh mẽ. Các nhà bán lẻ Hoa Kỳ không có ý định đảo ngược kế hoạch chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc, trong khi các nhà sản xuất Trung Quốc đang tích cực mở rộng sang các thị trường khác và xây dựng nhà máy ở các nước như Việt Nam và Campuchia. Một chủ doanh nghiệp cung cấp đồ trang trí cho Walmart cho biết: “Chúng tôi không còn sợ sự lên xuống của thuế quan nữa,” vì họ đã có nhà máy ở cả Trung Quốc và Campuchia.

Sản xuất sụt giảm và Đồng nhân dân tệ tự tạo lối đi riêng

Thỏa thuận đình chiến được đưa ra vào thời điểm kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với nhiều thách thức. Dữ liệu chính thức công bố cuối tuần cho thấy hoạt động nhà máy đã sụt giảm tháng thứ bảy liên tiếp, chuỗi dài nhất trong hơn chín năm. Nhu cầu trong nước yếu và sự không chắc chắn từ bên ngoài đã làm dấy lên những lời kêu gọi chính phủ đưa ra các gói kích thích kinh tế mới.

Trong một diễn biến khác, bài bình luận trên Caixin Global chỉ ra rằng đồng Nhân dân tệ (NDT) đang bước vào giai đoạn “tăng giá độc lập”, không còn chỉ dựa vào sự suy yếu của đồng đô la. Các yếu tố như chênh lệch lãi suất Mỹ-Trung thu hẹp, xuất khẩu mạnh mẽ vượt kỳ vọng và nhu cầu thanh toán bằng NDT gia tăng đang tạo ra nền tảng vững chắc cho sự mạnh lên của đồng tiền này. Điều này cho thấy Trung Quốc đang dần tạo ra một con đường riêng cho chính sách tiền tệ của mình.

Sau cuộc gặp, trong bài phát biểu tại APEC, ông Tập Cận Bình đã kêu gọi các nhà lãnh đạo duy trì chuỗi cung ứng ổn định, nhấn mạnh sự cần thiết phải “chung tay” thay vì “buông tay”, một thông điệp dường như nhắm đến xu hướng “giảm rủi ro” của phương Tây.

Thách thức ở Châu Âu: Trường hợp của Shein tại Paris

Trong khi Trung Quốc đang nỗ lực ổn định quan hệ thương mại với Mỹ, các doanh nghiệp của họ lại vấp phải những rào cản mới ở châu Âu. Kế hoạch của gã khổng lồ thời trang nhanh Shein mở cửa hàng thực tế đầu tiên tại Paris đã gây ra một làn sóng phản đối dữ dội.

Thị trưởng Paris, các hiệp hội ngành, nhân viên cửa hàng và các thương hiệu khác đã công khai chỉ trích Shein về các vấn đề liên quan đến môi trường, quyền lao động và cạnh tranh không lành mạnh. Một bản kiến nghị phản đối Shein đã thu hút hơn 110.000 chữ ký. Sự việc này diễn ra trong bối cảnh các nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc như Shein và Temu đang đối mặt với sự giám sát ngày càng chặt chẽ từ các cơ quan quản lý của Liên minh châu Âu.

Hoa Kỳ

“Cơn địa chấn” trong ngành truyền thông và giải trí

Tâm điểm của tuần là các động thái xoay quanh Warner Bros. Discovery (WBD), tập đoàn này đang trở thành mục tiêu thâu tóm của nhiều “ông lớn”.

• Netflix đã chính thức nhập cuộc, thuê hẳn ngân hàng đầu tư để nghiên cứu một lời đề nghị mua lại mảng studio và streaming của WBD. Gã khổng lồ streaming đặc biệt quan tâm đến các thương hiệu lừng danh như Harry Potter, DC Comics và dịch vụ HBO Max, nhưng khẳng định không hứng thú với các kênh truyền hình cáp truyền thống như CNN.
• Trong khi đó, Comcast cũng đang xem xét khả năng tham gia thương vụ. Tuy nhiên, giới phân tích tỏ ra hoài nghi, cho rằng một chính quyền tiềm năng của Donald Trump gần như chắc chắn sẽ ngăn chặn thỏa thuận này do mâu thuẫn cá nhân của ông với CEO của Comcast.
• Không chỉ có sáp nhập, cuộc chiến phân phối nội dung cũng nóng lên. Disney và YouTube TV đã không đạt được thỏa thuận gia hạn hợp đồng, khiến toàn bộ nội dung của Disney, bao gồm các kênh thể thao ESPN và truyền hình ABC, biến mất khỏi nền tảng YouTube TV. Vụ việc cho thấy xung đột ngày càng gay gắt giữa các nhà sản xuất nội dung và các nền tảng phân phối.

Địa chính trị và những tác động sâu rộng đến thị trường

Chính trường quốc tế cũng có những sự kiện mang tính bước ngoặt, đặc biệt là liên quan đến chính sách của Mỹ dưới thời Tổng thống Trump.

• Cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã mang lại một loạt thỏa thuận đột phá. Trung Quốc đồng ý tạm dừng hạn chế xuất khẩu đất hiếm trong một năm và nối lại việc mua đậu tương của Mỹ. Thỏa thuận này được dự báo sẽ tác động mạnh đến 5 lĩnh vực: cổ phiếu ngành chip (hưởng lợi từ nguồn cung đất hiếm), ngành quốc phòng, giá vàng (có thể giảm do căng thẳng hạ nhiệt), cổ phiếu liên quan đến Trung Quốc và ngành nông nghiệp đậu tương của Mỹ.
• Một bài phân tích sâu hơn chỉ ra rằng phong cách của “Trump II” đã thay đổi: ông trở nên dày dạn, xảo quyệt và phá vỡ hoàn toàn các quy tắc ngoại giao truyền thống. Đằng sau những động thái khó đoán là một tư duy nhất quán dựa trên chủ nghĩa bảo hộ tàn bạo, khiến các đồng minh lâu năm như châu Âu cảm thấy mất phương hướng.

Kinh tế Mỹ: Tín hiệu trái chiều và những ngành công nghiệp mới nổi

Thị trường tài chính và kinh tế Mỹ cũng ghi nhận những diễn biến đáng chú ý.

• Một nghịch lý đã xảy ra khi lãi suất thế chấp bất ngờ tăng vọt ngay sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) cắt giảm lãi suất cơ bản. Nguyên nhân được cho là thị trường đã dự đoán trước việc này và phản ứng tiêu cực với những bình luận không chắc chắn của Chủ tịch Fed về các đợt cắt giảm trong tương lai.
• Một ngành công nghiệp mới đang bùng nổ nhưng cũng đầy rẫy tranh cãi pháp lý là cá cược thể thao trên các thị trường dự đoán. Các nền tảng như Kalshi và Polymarket đang được định giá hàng chục tỷ đô la, thu hút khối lượng giao dịch khổng lồ. Tuy nhiên, họ đang đối mặt với các vụ kiện từ nhiều tiểu bang, cáo buộc hoạt động của họ là cá cược bất hợp pháp.

Cuối cùng, trong lĩnh vực công nghệ, Apple dù báo cáo doanh thu tại Trung Quốc bất ngờ sụt giảm do gián đoạn chuỗi cung ứng, nhưng ban lãnh đạo vẫn rất lạc quan, dự đoán sẽ tăng trưởng trở lại mạnh mẽ nhờ sự thành công của dòng iPhone 17 mới.

Hà Lan

Bước ngoặt trên chính trường

Chủ đề bao trùm trên mặt trận chính trị là sự thay đổi rõ rệt trong khuynh hướng của cử tri. Kết quả sơ bộ từ các cuộc thăm dò sau bỏ phiếu cho thấy một sự đảo chiều ngoạn mục: đảng tự do D66 được dự báo sẽ giành chiến thắng, đẩy lùi đảng cực hữu Tự do của ông Geert Wilders xuống vị trí thứ hai.

Đây không chỉ là một kết quả bầu cử đơn thuần. Nó báo hiệu sự chối bỏ của cử tri đối với chính phủ liên minh do phe cực hữu dẫn dắt vốn đã sụp đổ chỉ sau một thời gian ngắn cầm quyền. Câu chuyện này cho thấy sự dịch chuyển rõ ràng của chính trường Hà Lan quay trở lại với khu vực trung dung ôn hòa. Tuy nhiên, thách thức chỉ mới bắt đầu, khi nhà lãnh đạo mới Rob Jetten sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là đàm phán thành lập chính phủ liên minh ổn định trong một quốc hội bị phân mảnh.

Thị trường lao động lần đầu hạ nhiệt

Song song với những biến động chính trị là các dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang ở một điểm uốn. Lần đầu tiên sau bốn năm liên tục “khát” nhân lực, thị trường lao động Hà Lan đã ghi nhận một cột mốc đáng lo ngại: số người thất nghiệp chính thức vượt qua số vị trí tuyển dụng.

Điều này chấm dứt giai đoạn bùng nổ hậu đại dịch và là tín hiệu rõ ràng nhất cho thấy nền kinh tế đang chậm lại. Mặc dù nhu cầu tuyển dụng vẫn còn cao, sự thay đổi cán cân này đặt ra thách thức kinh tế thực tế cho chính phủ sắp tới. Họ sẽ phải chèo lái đất nước không chỉ qua bất ổn chính trị mà còn trong bối cảnh kinh tế trong nước kém thuận lợi hơn.

Tâm điểm xung đột quốc tế: chip Nexperia

Tuy nhiên, câu chuyện phức tạp và có tầm ảnh hưởng sâu rộng nhất lại nằm ở cuộc đối đầu địa chính trị – công nghệ mà Hà Lan đang bị cuốn vào. Trung tâm của cuộc khủng hoảng là Nexperia, một nhà sản xuất chip trọng yếu của Hà Lan nhưng thuộc sở hữu của tập đoàn Wingtech (Trung Quốc).

Hành động can thiệp “chưa từng có” của chính phủ Hà Lan nhằm giành lại quyền kiểm soát Nexperia vì lo ngại an ninh quốc gia đã châm ngòi cho cuộc khủng hoảng đa tầng:

• Về mặt địa chính trị: Trung Quốc đáp trả bằng lệnh cấm xuất khẩu, đẩy ngành công nghiệp ô tô toàn cầu đứng trước nguy cơ thiếu hụt chip nghiêm trọng, buộc các hãng xe lớn phải kích hoạt “chế độ thời chiến”.
• Về mặt doanh nghiệp: Tập đoàn mẹ Wingtech phản công quyết liệt, yêu cầu trả lại toàn quyền kiểm soát và tố cáo chính phủ Hà Lan phá hoại danh tiếng.
• Về xung đột nội bộ: Câu chuyện càng phức tạp hơn với các cáo buộc về việc bí mật công nghệ bị đánh cắp, các vụ kiện trong nội bộ ban lãnh đạo và nguy cơ chi nhánh Nexperia tại Trung Quốc ly khai hoàn toàn.

Pháp

Tín hiệu lạc quan từ tăng trưởng kinh tế

Điểm sáng bất ngờ đầu tiên là sự tăng tốc của nền kinh tế. Theo số liệu từ Viện Thống kê và Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (Insee), GDP quý ba của Pháp đã tăng 0,5%, vượt xa các dự báo trước đó. Động lực chính cho sự tăng trưởng này không đến từ tiêu dùng nội địa, vốn vẫn còn yếu ớt do người dân có xu hướng tiết kiệm, mà đến từ ngoại thương và sự phục hồi mạnh mẽ trong đầu tư của doanh nghiệp. Thành tích này mang lại triển vọng tích cực cho ngân sách quốc gia và tạo một nền tảng tốt cho mục tiêu tăng trưởng trong năm 2026.

“Cơn bão” thuế nhắm vào doanh nghiệp

Tuy nhiên, bức tranh kinh tế lạc quan này lại bị phủ bóng bởi môi trường chính trị căng thẳng, đặc biệt là trong các cuộc thảo luận về ngân sách năm 2026. Các doanh nghiệp lớn, vốn là động lực của sự tăng trưởng, lại đang trở thành mục tiêu chính trong “cơn bão” tranh luận về thuế. Quốc hội Pháp đã liên tiếp thông qua một loạt các loại thuế mới hoặc tăng thuế nhắm vào các tập đoàn lớn, thường đi ngược lại với ý kiến của chính phủ. Các biện pháp này bao gồm việc kéo dài và tăng thuế phụ thu lợi nhuận, áp thuế mới lên các tập đoàn đa quốc gia, tăng gấp đôi thuế GAFAM đối với các gã khổng lồ công nghệ và hạ ngưỡng áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu. Giới doanh nghiệp đã phản ứng dữ dội, gọi đây là “cơn mê sảng về thuế” và là sai lầm có thể làm tổn hại đến sức hấp dẫn kinh tế của đất nước.

Cuộc đối đầu về thuế tài sản và vai trò của công ty mẹ

Tâm điểm của cuộc tranh luận ngân sách là vấn đề đánh thuế vào tài sản của những người giàu nhất. Chính phủ của Thủ tướng Sébastien Lecornu đang ở trong “thời điểm quyết định”, đối mặt với hai phe đối lập. Một bên là phe cánh tả, yêu cầu áp dụng “thuế Zucman” – một loại thuế tối thiểu 2% đánh vào tài sản của những người giàu nhất, bao gồm cả tài sản chuyên nghiệp. Chính phủ thì phản đối kịch liệt việc đánh thuế vào công cụ sản xuất và đưa ra =phương án thay thế là đánh thuế vào lượng tiền mặt dự trữ của các công ty mẹ (holding).

Đề xuất này ngay lập tức vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ giới kinh doanh. Theo quan điểm của Hiệp hội Family Office Pháp (AFFO), đây là “một sai lầm chiến lược”, cho thấy sự thiếu hiểu biết về vai trò quan trọng của các công ty mẹ. Các công ty này không phải là công cụ trốn thuế, mà là trụ cột cho các doanh nghiệp gia đình, sử dụng tiền mặt dự trữ như công cụ để đầu tư và vượt qua khủng hoảng. Việc đánh thuế vào nguồn vốn này được cho là sẽ làm suy yếu khả năng đầu tư và trừng phạt những người có chiến lược kinh doanh dài hạn.

Doanh nghiệp lớn tìm lối thoát ở thị trường nước ngoài

Trong bối cảnh chính trị và thuế khóa trong nước đầy biến động, không có gì ngạc nhiên khi một số tập đoàn lớn của Pháp bắt đầu tìm kiếm những cơ hội ở nước ngoài. Canh bạc của gã khổng lồ dầu khí TotalEnergies tại Phố Wall là một ví dụ điển hình. Bằng cách niêm yết chính thức trên sàn chứng khoán New York, tập đoàn này hy vọng sẽ được các nhà đầu tư định giá cao hơn, tương xứng với các đối thủ Mỹ. Tuy nhiên, tham vọng này cũng đầy thách thức, khi chiến lược chuyển đổi sang năng lượng sạch của họ có thể không hấp dẫn các nhà đầu tư Mỹ vốn ưa chuộng các công ty dầu khí truyền thống.

Ấn Độ

Chuyển mình thành công xưởng thế giới, giảm lệ thuộc vào Trung Quốc

Một chủ đề xuyên suốt là nỗ lực quyết liệt của Ấn Độ nhằm giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng từ Trung Quốc và trở thành một trung tâm sản xuất toàn cầu. Hai lĩnh vực tiêu biểu cho thấy rõ tham vọng này là điện tử và đóng tàu.

• Trong ngành điện tử, chính phủ Ấn Độ đã phê duyệt những dự án đầu tiên trị giá hàng trăm triệu đô la trong khuôn khổ chương trình 2,7 tỷ USD nhằm thúc đẩy sản xuất linh kiện trong nước. Động thái này là câu trả lời trực tiếp cho nghịch lý khi Ấn Độ xuất khẩu lượng lớn hàng điện tử thành phẩm nhưng lại phải nhập khẩu một lượng linh kiện tương đương, phần lớn từ Trung Quốc.
• Tương tự, ngành đóng tàu Ấn Độ đang tận dụng xu thế dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ chính phủ, các nhà máy đóng tàu quốc doanh như Cochin Shipyard đang tích cực thu hút các đơn hàng quốc tế từ những gã khổng lồ của Pháp và Nhật Bản.

Cả hai câu chuyện đều cho thấy một chiến lược quốc gia rõ ràng: xây dựng năng lực tự chủ, tạo ra một hệ sinh thái sản xuất hoàn chỉnh và định vị mình là sự thay thế đáng tin cậy cho Trung Quốc.

Sức sống khởi nghiệp từ các thành phố nhỏ

Tham vọng của Ấn Độ không chỉ đến từ các chính sách vĩ mô của chính phủ mà còn được thúc đẩy bởi làn sóng năng lượng từ cấp cơ sở. Một xu hướng đáng chú ý là sự bùng nổ tinh thần khởi nghiệp tại các thành phố cấp 2, cấp 3, chứ không chỉ tập trung ở các siêu đô thị.

Các doanh nhân trẻ, được truyền cảm hứng từ các chương trình như “Shark Tank India” và được hỗ trợ bởi chi phí vận hành thấp cùng sự bùng nổ của thương mại điện tử, đang tự mình xây dựng các thương hiệu riêng. Họ không còn muốn chỉ là những nhà sản xuất gia công cho các thương hiệu lớn. Thay vào đó, thế hệ kế cận của các doanh nghiệp gia đình đang trực tiếp đưa sản phẩm từ các trung tâm sản xuất truyền thống như Jaipur, Surat ra thị trường toàn cầu. Điều này đang tạo ra một lớp doanh nghiệp mới năng động, góp phần phân cấp câu chuyện làm giàu của Ấn Độ.

Thực tế phức tạp của thị trường và những bước đi thận trọng

Tuy nhiên, đằng sau sự lạc quan về sản xuất và khởi nghiệp là thực tế kinh tế phức tạp hơn. Bài phân tích về thị trường chứng khoán Ấn Độ đã chỉ ra nghịch lý đáng lo ngại: dù các chỉ số chứng khoán đang ở gần mức cao kỷ lục, nền kinh tế nói chung lại “đang đi khập khiễng”.

Đà tăng trưởng của thị trường chỉ được thúc đẩy bởi một số ít cổ phiếu lớn, trong khi các yếu tố cơ bản như tăng trưởng GDP và sức tiêu dùng nội địa vẫn còn yếu. Điều này cho thấy sự phục hồi chưa mang tính toàn diện. Bên cạnh đó, việc chính phủ phải ban hành các quy định nghiêm ngặt để kiểm soát nội dung do AI tạo ra cho thấy Ấn Độ cũng đang phải đối mặt với những thách thức của một nền kinh tế số đang phát triển nhanh chóng.

Khác

Tâm điểm Địa chính trị và Tác động đến Thị trường

Sự kiện được chú ý nhất tuần qua là cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc. Cuộc gặp đã mang lại một “thỏa thuận đình chiến” thương mại, giúp tạm thời hạ nhiệt căng thẳng xoay quanh vấn đề đất hiếm và thuế quan.

Thị trường phản ứng ngay lập tức và tích cực. Các thị trường châu Á, đặc biệt là chứng khoán Nhật Bản, đã tăng vọt lên mức cao kỷ lục mới. Tuy nhiên, giới phân tích vẫn tỏ ra thận trọng, gọi đây là “thỏa thuận ngừng bắn không dễ dàng” trong một cuộc chiến thương mại vẫn còn âm ỉ.

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ ảnh hưởng đến quan hệ Mỹ-Trung. Tại châu Âu, các ngân hàng đầu tư đang phải vật lộn với “bốn chữ D”: Deals (thương vụ), Dollars (đồng đô la), Deposits (tiền gửi) và Donald. Các chính sách khó đoán của ông đã tạo ra môi trường kinh doanh phức tạp, gây bất lợi cho các định chế tài chính châu Âu so với các đối thủ ở Phố Wall.

Châu Âu: Giữa cơ hội, thách thức và tranh cãi nội bộ

Lục địa già đang trải qua giai đoạn đầy biến động. Một mặt, lo ngại về an ninh do chiến sự tại Ukraine và sự phụ thuộc vào Mỹ đã thúc đẩy “kỷ nguyên tái vũ trang”, khiến cổ phiếu của các công ty quốc phòng châu Âu tăng vọt. Ngành công nghiệp này đang bùng nổ nhưng cũng đối mặt với thách thức về sự phân mảnh và quy trình mua sắm chậm chạp.

Trong khi đó, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức 2% trong bối cảnh nền kinh tế có dấu hiệu tăng trưởng dè dặt. Tuy nhiên, sự ổn định này bị thách thức bởi sự trỗi dậy của các đối thủ cạnh tranh từ bên ngoài. Các thương hiệu ô tô Trung Quốc đang đạt thị phần kỷ lục tại châu Âu, bất chấp các hàng rào thuế quan mà Brussels đã dựng lên, cho thấy sức cạnh tranh mạnh mẽ của họ.

Về mặt chính sách nội bộ, châu Âu cũng đang trong cuộc tranh luận gay gắt về tương lai của đồng Euro kỹ thuật số. Các nhà lập pháp đang cân nhắc liệu có nên ưu tiên một giải pháp do khu vực tư nhân phát triển hay không, một động thái có thể đi ngược lại với kế hoạch của ECB.

Sự bùng nổ của Thị trường Châu Á nhờ AI và cải cách

Trái ngược với bức tranh nhiều thách thức ở châu Âu, các thị trường châu Á lại đang trải qua giai đoạn cực kỳ lạc quan. Nổi bật nhất là thị trường chứng khoán Hàn Quốc, liên tục phá vỡ các kỷ lục. Động lực chính đến từ “cơn sốt” đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) và ngành công nghiệp bán dẫn, với các gã khổng lồ như Samsung và SK Hynix dẫn đầu. Bên cạnh đó, các cuộc cải cách quản trị doanh nghiệp sâu rộng của chính phủ nhằm xóa bỏ “chiết khấu Hàn Quốc” (định giá thấp) cũng đã củng cố niềm tin của nhà đầu tư.

Tổng kết: Thị trường “Halloween” đầy “Kẹo ngọt” và “Trò bịp”

Nhìn chung, thị trường toàn cầu đang trong trạng thái “Halloween” đúng nghĩa: có cả “kẹo ngọt” lẫn “trò bịp”. Một mặt, nhà đầu tư phấn khởi với kết quả kinh doanh vượt trội của Amazon và Netflix, sự bùng nổ của thị trường châu Á, và thỏa thuận đình chiến Mỹ-Trung. Mặt khác, họ lại lo ngại trước kế hoạch chi tiêu cho AI của Meta, sự chật vật của các ngân hàng châu Âu và sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt trên các thị trường truyền thống.